Tên ông Herbert N. Casson có lẽ còn xa lạ đối với người mình, nhưng
trong giới doanh nghiệp Mỹ không ai không biết tiếng ông. Vì ông là một
trong những người lập nên "Phong trào làm việc cho đắc-lực
[1]
(Mouvement de l'Efficience). Những người kia là Taylor và R. Emerson.
Ông Herbert N. Casson là người thế nào ?
Sanh năm 1869 tại một làng nhỏ xứ Gia-nã-đại (Bắc. Mỹ). Sinh trưởng
trong một gia-đình không lấy làm khá giả, ông phải đi làm kiếm cơm từ lúc
12 tuổi đầu.
Năm 14 tuổi, ông mới có dịp ra khỏi làng và bắt đầu đi học. Ông từng
học trường Đại học Victoria và lúc 24 tuổi, ông đã nổi tiếng về khoa học xã
hội.
Xuất thân ra đời, ông làm nhiều nghề : trợ bút cho tờ báo lớn Mỹ New-
York World, mở sở quảng-cáo H. K. Mac Caun Co rất nổi tiếng, cũng vừa
là một tay diễn giả có tài; có lần một tổ chức thương mãi đã mời ông diễn
thuyết trong nửa giờ và chịu trả ông 1.000 Mỹ-kim.
Nhưng, tài giao-du, óc kinh-doanh, hoạt động đưa ông vào giới doanh
nghiệp. Trong giới nầy, ông giữ một chức vụ mà xứ ta chưa hề có,
Efficiency-Expert, tức là ông làm cố vấn cho các nhà thương mãi kỹ-nghệ
về vấn để làm sao sản xuất thật nhiều mà thật ít hao công tốn của. Ông đã
từng làm cố vấn cho các công ty to lớn như Bell Telephone Co, Standard
Oil Co. Chính ông lãnh nhiệm vụ tổ chức "Nữu-ước thương-gia-hội"
(Assocition des négociants de New-York). Trong trận Đại chiến 14-18,
người ta giao ông trách nhiệm lo tìm cách tăng gia sản xuất các xưởng chế
tạo khí cụ bên Anh-quốc.
