tưởng đang trở thành nguồn lực chính của sự giàu có, giáo dục từ giờ trở đi
sẽ trở nên quan trọng hơn nhiều trong việc quyết định sự thịnh vượng của
một quốc gia.
Phản đối điều này, trước tiên tôi phải chỉ ra rằng nền kinh tế tri thức là
không có gì mới. Chúng ta luôn luôn sống với suy nghĩ rằng chính trình độ
tri thức cao (hoặc sự thiếu tri thức) của một quốc gia đã quyết định sự giàu
(hay nghèo) của quốc gia đó. Trung Quốc là quốc gia giàu nhất thế giới
trong thiên niên kỷ đầu tiên bởi vì nó sở hữu kiến thức kỹ thuật mà những
nước khác không có - giấy, kỹ thuật in ấn di động (in ru lô - movable type),
thuốc súng và la bàn là những ví dụ điển hình nhất, nhưng không có nghĩa
là duy nhất. Anh đã trở thành bá chủ của nền kinh tế thế giới trong thế kỷ
XIX bởi vì nó đã dẫn đầu thế giới trong việc đổi mới công nghệ. Khi Đức
trở nên nghèo nàn như Peru và Mexico ngay sau Chiến tranh Thế giới Thứ
hai, không có ai đề nghị rằng nước này nên được xếp vào nhóm những nước
đang phát triển, bởi vì mọi người biết rằng nó vẫn có trình độ công nghệ,
kiến thức tổ chức và thể chế cao, những điều đã giúp nó trở thành một trong
những cường quốc công nghiệp khét tiếng nhất trước chiến tranh. Xét theo
khía cạnh đó, tầm quan trọng của giáo dục đã không thay đổi trong thời
gian gần đây.
Tất nhiên, vốn tri thức mà nhân loại nắm được hiện nay lớn hơn nhiều so
với trong quá khứ, nhưng điều đó không có nghĩa rằng tất cả mọi người,
hoặc thậm chí đa số mọi người, được giáo dục tốt hơn so với trong quá khứ.
Có lẽ, lượng kiến thức liên quan đến năng suất mà một công nhân trung
bình cần phải có đã giảm nhiều trong nhiều công viêc, đặc biệt là ở các
nước giàu. Điều này nghe có vẻ ngớ ngẩn, nhưng hãy để tôi giải thích.
Trước hết, với sự gia tăng liên tục trong năng suất sản xuất, một tỷ lệ lao
động lớn hơn ở các nước giàu hiện đang làm các công việc phục vụ tay
nghề thấp mà không cần nhiều tri thức - sắp xếp kệ hàng trong siêu thị,
nướng bánh mì kẹp thịt trong các nhà hàng thức ăn nhanh và lau dọn văn
phòng (xem Vấn đề 3 và 9). Với tỷ lệ người lao động tham gia vào các công
