32.TẬP TRUNG QUAN SÁT
Quan sát là con đường giúp trẻ nhận thức về thế giới bên ngoài. Thông minh
nghĩa là có đôi mắt biết quan sát, nếu không có khả năng quan sát nhạy bén thì sẽ
không có cái gọi là thông minh, càng không thể thành công. Khả năng quan sát
nhạy bén là điều kiện quan trọng giúp trẻ hoàn thành nhiệm vụ học tập .
quan sáT giúp Trẻ pháT Triển Trí Tuệ Nhà Sinh lí học người Nga - Ivan
Petrovich Pavlov đã nói: “Trẻ cần quan sát, quan sát nữa, quan sát mãi”. Qua quá
trình quan sát, trẻ có thể nhận thức được sự vật, phân biệt sự khác biệt giữa các
vật, từ đó tiến tới xác định nguyên tắc và giải thích nguyên nhân. Quá trình này
có lợi cho việc phát triến trí tuệ của trẻ .
Quan sát là con đường quan trọng nhất để nhận thức kinh nghiệm thực tế, khả
năng quan sát kém hay tốt ảnh hưởng trực tiếp tới thành tích học tập của trẻ.
Trong quá trình viết văn, những đứa trẻ có khả năng quan sát tốt có thể dễ dàng
tìm được tài liệu và cảm hứng ngay từ cuộc sống đời thường, cách miêu tả nhờ
đó cũng trở nên sâu sắc, cụ thể và sinh động hơn. Ngược lại, những đứa trẻ
không biết quan sát sẽ không tìm được nội dung thích hợp, những tác phẩm sau
khi hoàn thành thường trống rỗng và vô nghĩa .
Người lớn nên thường xuyên yêu cầu trẻ quan sát, suy nghĩ. Muốn trẻ học
được cách quan sát, không chỉ cần yêu cầu trẻ xác định sự vật có hình dạng như
thế nào mà còn cần chúng giải thích được tại sao lại như vậy. Trẻ muốn nhận biết
bất kì một sự vật nào cũng đều phải bắt đầu từ công đoạn quan sát, có quan sát
mới có các hoạt động tiếp theo là chú ý, ghi nhớ, tưởng tượng và tư duy. Nếu
đem việc trẻ quan sát so sánh với hành động ong thợ kiếm phấn hoa, thì tư duy
tương đương với quá trình ủ phấn hoa thành mật ong, nếu không có phấn hoa thì
không có mật hoa. Không có quá trình quan sát, tư duy sẽ thiếu đi những tư liệu
cần thiết, dẫn đến hậu quả là tư duy phát triển không tốt. Quan sát là cơ sở nhận
biết sự vật, là cơ quan xúc giác, cảm nhận của tư duy. Cách bồi dường khả năng
quan sát tốt nhất chính là tìm “vật trong vật”, quan sát được sự khác biệt trong sự
