Khi các nhà kinh tế Pháp và Anh xuất hiện vào giữa thế kỷ XVIII, hoạt
động kinh tế của doanh nhân mới được tôn trọng. Tuy vậy, vẫn rất khó lay
chuyển quan niệm cũ. Nhân vật Ebenezer Scrooge trong tác phẩm của
Dicken là hiện thân của một chủ doanh nghiệp nhỏ thành công thời đó.
Các doanh nhân Mỹ được phân loại theo nhiều tiêu chí. Chính trị gia người
Mỹ Ben Franklin đã hình dung rằng đất nước được tạo nên hoàn toàn do
các chủ cửa hàng và thợ thủ công, các chủ doanh nghiệp nhỏ và ông gọi họ
là “những người trung lưu”. Hình ảnh một doanh nhân tích cực làm việc vì
động cơ tài chính, độc lập cao, luôn khao khát chiến thắng đã được hình
thành trong thời đại công nghiệp và được phản ánh trong các bộ phim và
tác phẩm văn học suốt nửa đầu thế kỷ XX. Từ tác phẩm The Great Gatsby
(Gatsby vĩ đại) tới bộ phim Citizen Kane (Công dân Kane) đều xuất hiện
hình ảnh những doanh nhân nhiều tham vọng nhưng gặp phải nhiều bi kịch
trong cuộc đời.
Từ những năm 1950, một số nghiên cứu và thực tế đã khiến nhiều người
coi doanh nhân như kẻ liều lĩnh hay con bạc. Với quá trình bùng nổ các tập
đoàn ở Mỹ và xuất hiện nhiều việc làm thu nhập cao, người ta coi những kẻ
đánh cược số tiền của mình là những kẻ điên rồ trong khi suốt đời làm thuê
sẽ đảm bảo tương đối an toàn về tài chính. Hãy nhớ rằng, sau Chiến tranh
Thế giới II, nước Mỹ đã sản xuất ra hơn một nửa sản lượng hàng hóa và
dịch vụ của thế giới.
Kể từ năm 1960, việc nỗ lực xác định những phẩm chất tạo nên một doanh
nhân đóng vai trò quan trọng trong các nghiên cứu về doanh nghiệp nhỏ.
Mặc dù nhiều công trình nghiên cứu về doanh nghiệp nhỏ chưa đưa ra kết
luận cuối cùng nhưng cũng có nhiều phát hiện lý thú. Trong khi chờ đợi các
nhà nghiên cứu đưa ra kết luận cuối cùng, tôi sẽ phác thảo những tố chất
quan trọng nhất mà một doanh nhân đam mê tăng trưởng cần có trong nền
kinh tế ngày càng phức tạp hiện nay.
MƯỜI PHẨM CHẤT CỦA DOANH NHÂN
