Trời là thủy tổ muôn vật, đất sinh ra muôn vật. Đã sinh ra muôn vật, thì
cũng có thể sát muôn vật, cho nên nói trời đất là đạo chích muôn vật.
Có vạn vật nên cũng có con người. Con người thấy cảnh sinh tình, tư
tình túng dục làm hao tán thần khí của mình. Nhỏ rồi lớn, lớn rồi già, già rồi
chết, cho nên nói vạn vật là đạo chích của con người.
Con người là Vạn Vật chi linh, vạn vật tuy ăn trộm được Khí con người,
nhưng con người ăn được tinh hoa vạn vật, con người mượn khí muôn vật
mà sinh, cho nên con người là đạo chích của muôn vật.
Ai cũng là đạo chích của ai, nên ai cũng thỏa mãn. Tam đạo ký nghi cho
nên Thiên Nhân hợp đức và tịnh hành. không phản bội nhau. Thế là Tam
Tài ký yên,
Tam tài đã yên, Đạo khí thường tồn, cho nên vạn vật không khuất phục
được ta, tạo hóa không câu chấp được ta.
Cái bí nhiệm là làm gì cũng phải đúng thời, không trước, không sau,
không đón, không đưa, không thái quá, không bất cập. Đại yếu là không
làm hỏng thời, không làm sai máy. Cho nên nói:
Ăn phải thời, toàn thân chỉnh, máy chốt động, vạn hóa an.
Thực kỳ thời là hấp thụ được Tiên Thiên chi khí. Động kỳ cơ, là tùy cơ
mà nữu chuyển được guồng máy sinh sát.
Thực kỳ thời, là làm tiêu ma dược Hậu Thiên chi khí, cho nên bách hài
được toàn vẹn, và con người không bị thương tổn.
Động kỳ cơ, là hồi phục được Tiên Thiên chi khí, và vạn vật an, cho nên
có thể sống lâu. Chữ thời, chữ cơ thật là khó giải. Đại khái thì Thời là Thiên
Thời, Cơ là Thiên Cơ. (Lưu Nhất
Minh)