tấm phiếu ghi thông tin lưu giữ cuốn sách, đề nghị lập tức được mượn
chính nó. Nhưng ngày làm việc đã hết, và hai gã đàn ông lực lưỡng dễ dàng
xách nách kẻ cứng đầu, lôi anh gù cố cưỡng lại ra thẳng ngoài phố, và đáp
lại những lời khẩn khoản, nguyền rủa và đe dọa, viên công chức thư viện
rất lịch sự yêu cầu quý ngài mê sách ghé đến vào ngày mai. Anh chàng
đáng thương như cảm thấy khó chịu đựng nổi thêm một đêm mơ hồ và
chống chếnh trên bờ hạnh phúc và đau khổ, nhưng trái với dự đoán, vừa đặt
lưng lên giường, anh ta đã thiếp vào giấc ngủ sâu, yên ổn, và chỉ thức giấc
vào buổi trưa, bỏ lỡ giờ mở cửa thư viện mà hôm qua anh chàng cảm thấy
dường như chờ đợi nó thật khó khăn. Còn khi anh chàng bước vào thư viện,
anh nhân viên quen biết lẳng lặng đưa ra cuốn sách, lấy làm lạ là cái gã
điên khùng hôm qua, ngày hôm nay đã biến thành một quý ngài đáng kính,
và điềm tĩnh với những cử chỉ không chê vào đâu được. Chàng chim chích
vùi đầu vào nghiên cứu đời sống lớp Lưỡng cư và từ ngày đó chỉ nói
chuyện về bọn chúng. Biết thú vui mới của bạn, không tỏ ra mảy may ngạc
nhiên, bác sĩ thông báo vẻ kẻ cả rằng hồi xưa mình cũng đã nghiên cứu lũ
ếch. Nhưng đánh giá được phản ứng của chàng thủ thư trước một lời thú
nhận thật hấp tấp, ông tức khắc thay đổi thái độ và đổi giọng hoàn toàn, với
tiếng thở dài nuối tiếc, nói thêm rằng hàng năm có xấp xỉ mười nghìn
những con vật vô tội này tuẫn tiết cho khoa học, và chuyện tiêu diệt dã man
các sinh vật bất hạnh đã đến lúc chấm dứt từ lâu.
Nhưng sau đó ông ta lại cười toáng lên, khi nhớ dạo ở Nam Tư, một gã lái
buôn lì lợm toan tống cho mình - chàng nước ngoài trẻ tuổi cả tin - một
sinh vật quái gở không có mắt trông như con giun đỏ hồng màu thịt có cái
đầu giống cá măng sáng màu hơn thân mình, lông mang tua tủa và những
chiếc chân mềm nhỏ xíu. Gã bán hàng thề thốt rằng con quái vật này chính
là "Rồng Holm" nổi tiếng đã chui từ lòng đất lên chỉ để gieo thêm những tai
họa mới kinh khủng cho con người. Thực ra con vật quái gở là ấu trùng
Neotenia đã đánh mất khả năng biến thái của một loài lưỡng thê tuyệt
chủng xa xưa nào đó.
Nhưng từ Proteus ông bác sĩ đã chuyển hẳn sang nghiên cứu Neotenia,
nghĩa là nghiên cứu khả năng sinh sản của ấu trùng một số chủng loại