điện Kremlin để gặp Tổng thống. “Nó giống như một cuộc gặp mặt
theo lời mời của Don Corleone chứ không phải một cuộc họp với một
nhà lãnh đạo quốc gia”, một người có mặt ở đó nhận xét.
Putin chờ cho đến khi họ đã yên vị quanh một chiếc bàn hội
nghị bóng bẩy rồi mới bước vào phòng. Lạnh nhạt và điềm tĩnh,
ông nhìn xuống bàn và bắt đầu lên tiếng: “Các vị đã đóng góp
rất lớn vào công cuộc xây dựng đất nước này thông qua những cấu
trúc chính trị và bán chính trị. Vì thế chẳng có ích gì khi đổ trách
nhiệm cho hình ảnh phản chiếu ở trong gương cả”. Nếu nhận xét
khá mơ hồ này được đưa ra nhằm làm người nghe mất bình tĩnh
thì chắc chắn đã mang lại hiệu quả mong muốn: không ai có mặt
trong cuộc họp này dự đoán được điều gì sẽ diễn ra tiếp theo.
Trong thông điệp này, Putin đã cảnh báo rằng thời kỳ họ chen
chân vào chuyện chính trị đã qua. Họ có thể giữ lại của cải phi nghĩa
của mình với ba điều kiện: không được can thiệp vào chính trị, đóng
thuế đầy đủ và ngừng thông đồng với các bộ trưởng hay quan chức
thoái hóa, biến chất. Ngụ ý đe dọa là không chỉ sản nghiệp của họ
có thể gặp rủi ro nếu không tuân theo luật lệ mới mà các đài phát
thanh, truyền hình của những người có lợi ích trong lĩnh vực truyền
thông, nhất là Berezovsky và Gusinsky, có thể sẽ bị tịch thu hoặc
đóng cửa nếu họ sử dụng những cơ sở này để tấn công chính phủ.
Tất cả những người có mặt đều nhận thấy, với nền tảng từ KGB,
không ai có điều kiện tốt hơn Putin trong việc khai thác một kho tài
liệu khổng lồ (được gọi là kompromat – các văn bản thỏa hiệp có thể
làm bằng chứng buộc tội do các cơ quan an ninh thu thập được). Đây
là mệnh lệnh mà nếu phớt lờ, họ sẽ gặp nguy hiểm.
Không phải các ông trùm thiếu nhạy cảm đến mức không biết
rằng thời thế hiện đang bất lợi cho họ. Một nhóm nhỏ bọn họ đã
gặp nhau từ đầu năm để thảo luận về những việc cần làm khi mà
đa số công chúng đang ngày càng oán giận họ. Mikhail Friedman kể
