ÁC QUỶ TRÊN THIÊN ĐÀNG - Trang 18

động hắn nói: “Tặng anh!” Nhìn cách hắn nói tôi hiểu là hắn tặng tôi một
món quà hẳn tôi phải thích lắm.
Cuốn sách ấy, vì đúng là cuốn sách, là cuốn Seraphita của Balzac.
Nếu không nhờ cuốn Seraphita tôi không chắc sự giao du của tôi với
Moricand lại đã chấm dứt như đã chấm dứt. Rồi đây người ta sẽ thấy tôi đã
trả món quà quý báu này với cái giá ra sao.
Đến đây có điều tôi muốn nhấn mạnh là, đồng thời với cái xôn xao của thời
ấy, cái dồn dập, cái xáo trộn mà không ai không bị, nhất là các nhà văn,
riêng trường hợp tôi, dù sao, tôi cũng nhận thấy mạch văn của mình chạy
nhanh hơn. Những kẻ ngẫu nhiên tôi gặp, những chuyện xảy ra hàng ngày
mà người khác không buồn đếm xỉa, đối với tôi lại có một tầm quan trọng
rất đặc biệt. Cả một sự liên hệ không những kích thích hào hứng mà thường
khi còn huyền ảo. Cứ đi một vòng ra ngoại ô Ba Lê - Montrouge, Gentilly,
Kremlin - Bicêtre, Ivry - cũng đủ làm tôi ngây ngất cả ngày. Tôi thích được
ngây ngất, trật đường, lạc hướng ngay từ sáng sớm. (Những cuộc đi dạo mà
tôi nói đây là những “cuộc đi dạo cho khỏe người”, trước khi ăn sáng. Tâm
trí thảnh thơi trống rỗng, tôi dưỡng sức cho khỏe cả về thể chất lẫn tinh
thần để ngồi đánh máy được lâu). Từ con đường Tombe-Issoire, tôi đâm ra
các đại lộ, rồi ra ngoại ô, mặc tình cho chân mình đưa bước. Lộn lại, khi
nào tôi cũng hướng về Công trường Rungi có liên quan gì đó với vài đoạn
trong cuốn phim Tuổi Vàng (L’Âge d’Or), và nhất là với Luis Bunuel. Với
những tên nghe kỳ quặc, với bầu không khí chẳng phải của ai, với đủ loại
nhãi ranh và quỷ quái kêu la ơi ới từ một thế giới nào khác, nơi đây đối với
tôi là một khu vừa hấp dẫn vừa quái đản. Thường tôi hay ngồi trên một
chiếc ghế dài ngoài lộ, nhắm nghiền mắt lại trong một lúc để thả mình chìm
xuống, rồi bừng mở mắt nhìn cảnh vật với cái nhìn không đâu của kẻ mộng
du. Nào dê từ ngoại ô, cầu tàu, bao nước, phao, khung sắt, cầu phao và cào
cào lượn qua tròng mắt long lanh của tôi cùng những gà vịt không đầu,
những gạc hươu quấn băng, những máy khâu rỉ, những tượng rỉ nước cùng
nhiều hình thù kỳ dị khác. Đây không phải là một khu người ở, một khu
ngoại ô, mà là một véc-tơ, một véc-tơ hoàn toàn tạo riêng cho nghệ thuật
tôi, tạo riêng để buộc tôi vào cái nút cảm xúc. Đi ngược đường Fontaine