Đúng lúc trong họ hàng có người làm gác tù đã lâu nên chúng tôi đã thử tìm
đến nhờ vả, hy vọng ít nhiều cũng được giúp đỡ, dù là những việc nhỏ nhặt,
vậy mà chẳng trông mong gì được. Vẫn biết thời thế khiến cả một nhân viên
hạng bét cũng phải né tránh tiếp xúc với kẻ phản nghịch, nhưng vẫn thấy giận
đến run người. Mẹ đành đến đâu hay đến đó. Để xếp hàng từ sáng sớm tinh
mơ, mẹ phải tìm đến nhà hàng xóm thân thiết cũ ở phường Hyeonjeo-dong và
muối mặt xin ngủ nhờ đêm trước ở đó. Mẹ bảo rằng lần nào đến, mẹ cũng
được an ủi và đối đãi rất thân tình, đúng là người nghèo bao giờ cũng tình
nghĩa hơn cả.
Trong lúc mẹ còn đang loay hoay chưa bước chân vào thăm được thì chú út
đã bị tử hình. Thật ra, chúng tôi cũng không biết chính xác ngày chú bị tử hình
nữa.
Ngoài lá thư duy nhất ấy, chúng tôi chẳng có liên lạc nào, tất nhiên là cả
thông báo tới nhận xác sau khi đã chấp hành án xong. Chẳng có chứng cớ nào
chứng tỏ chú út đã bị tử hình, nhưng lúc đó, cuộc sơ tán ngày mùng 4 tháng 1
đang tới gần, mà sau đó, chẳng thể nào tìm được chú út, ngay cả tên tuổi cũng
không có nên có lẽ chú út đã bị quy thành tội phạm trước ngày mùng 4 tháng 1
và bị tử hình tập thể. Mạng sống của “quân đỏ” chẳng bằng mạng sống của
một con ruồi, gia đình của “quân đỏ” chẳng khác gì một loài sâu bọ.
Mọi việc còn đang rối tinh vì phải lo vào thăm chú út ở trong tù thì lại
vướng mắc vào chuyện thẻ thị dân. Quy định người bình thường cũng cần phải
có thẻ chứng nhận mình là người lương thiện mới có thể được đi lại tự do ấy
xuất hiện sau Ngày Subok 28 tháng 9
, và khi ấy, cái thẻ chứng nhận đó được
gọi là thẻ thị dân. Bây giờ, bất kể ai cứ là công dân của Đại Hàn Dân quốc đều
được cấp thẻ ấy, nhưng ngày đó, lúc mới ban bố, chiếc thẻ ấy thể hiện rõ mục
đích phân biệt người lương thiện với phần tử sắc đỏ đang lẩn trốn, thế nên
không phải ai cũng được cấp, mà phải trải qua một đợt sát hạch nghiêm khắc.
Đã vậy, trước đợt sát hạch lại xảy ra một chuyện. Lớp trưởng phát đơn đăng ký
cấp thẻ thị dân cho các nhà nhưng lại bỏ qua nhà chúng tôi. Chuyện ấy còn sốc
hơn cả khi bị chỉ điểm. Không có thẻ thị dân đồng nghĩa với việc chỉ còn con
đường chết, thời đó, chiếc thẻ thị dân là điều kiện cơ bản để làm người.
96 Ngày 28 tháng 9 năm 1950, quân Nam Hàn và quân đồng minh trở lại tiếp
quản thủ đô Seoul, sau khi bị quân miền Bắc chiếm giữ vào từ ngày 28 tháng 6
