sự tăng trưởng tính thô kệch. Tương tự như vậy, có thể nhìn thấy trong thế
gian loài người khi nói đến tù nhân, cũng ở trong một nhà tù, có người bị
hình phạt ngắn hạn, người khác tội nặng hơn phải chịu ở lâu dài. Không có
sự khác biệt “lên” hay “xuống” trong chỗ bị nhốt của hai loại tù nhân, cũng
như trong việc di chuyển theo chiều dọc từ cõi trời tới các cõi tối tăm. Tuy
nhiên vẫn có khác biệt rõ rệt, vì trong cảnh người, người trong lao tù và
người ở ngoài có thể biết một vài điều về người kia, ít nhất cũng biết rằng
nhóm người kia thực sự tồn tại. Những chúng sanh mà ta gọi chung là vô
hình, như ma hay chư thiên, mỗi nhóm có những cảnh giới riêng biệt của họ
không phải chỉ không nhìn thấy và biết đến được với ta, mà cả với các cõi
khác nữa, mặc dù những luồng nhận thức có thể qua lại từ cảnh này sang
cảnh khác.
Nói rằng cảnh giới này là không nhìn thấy được và không được biết đến
là do khả năng cảm nhận của mỗi cá nhân chứ không phải vì những cảnh
giới ấy không thực sự tồn tại, hay không có thật, dù là cảnh giới của chúng
sanh hữu phúc, thế giới loài người, thế giới chư thiên (devatā) hay thế giới
cao hơn của cảnh phạm thiên (brahma). Vả lại, có vài người có khả năng
biết sự tồn tại của những chúng sanh gọi là vô hình và cũng có thể đến thăm
họ do khả năng phát triển riêng của những vị ấy. Cần phải có khả năng tâm
linh đặc biệt thì mới hiểu được từ “lên” hay “xuống.” Những từ ấy được
mượn từ ngôn ngữ quy ước và được sử dụng với một ý nghĩa mới, trừu
tượng.
Hiệu quả tạo thói quen của thiền định
Vì tâm của Ngài Acharn đã cực kỳ năng động và lanh lẹ, tầng cận định
upacāra samādhi của Ngài mật thiết gắn liền với tầng tạm định khaṇika
samādhi. Chỉ một sát na định có thể đưa Ngài đến cận định, rồi từ đó có thể
hướng ra ngoài thu nhận thông điệp hay chứng kiến những sự kiện xảy ra
bên ngoài (trong giai đoạn này, nhiều khi là ngoài ý muốn của Ngài). Về
sau, khi đủ khả năng kiểm soát tâm một cách hữu hiệu, Ngài có thể sử dụng
tất cả các tầng thiền theo ý muốn bằng nhiều cách khác nhau. Trong khoảnh
khắc, tâm Ngài nhập vào tạm định khaṇika samādhi. Rồi Ngài muốn nhập
