hoặc cho rằng thân này thật xấu xí hay đáng ghê tởm. Nhờ phát triển trí tuệ,
tâm đã đứt lìa ra khỏi cả hai cực (cả hai đều tạo tình cảm như nhau), giờ đây
bước trên Trung Đạo, ở giữa, nhận thức thân này chỉ là những viên đá lót
đường, và do đó hoàn toàn buông bỏ cả hai ý niệm cực đoan.
Đây là điều kiện tối thiểu, là mức độ cần thiết để chứng ngộ Đạo Quả Bất
Lai (Anāgāmī). Vị Thánh Bất Lai càng phải thực hành để trau dồi và phát
triển trí tuệ thêm nữa, nhằm thành đạt những lợi ích tối đa của giai đoạn này
trên Đạo Lộ. Vị A Na Hàm mà có thể viên mãn như thế sẽ tái sanh và tầng
thứ năm (akaniṭṭha) của cảnh giới Phạm Thiên mà không cần phải sanh vào
cảnh nào trong bốn cảnh thấp hơn.
Ngài Acharn dừng ở tầng Bất Lai trong một thời gian khá lâu. Chúng tôi
biết được điều này do chính Ngài kể. Không có ai chỉ bảo nên Ngài phải tiến
hành rất chậm và hết sức thận trọng. Đây là con đường mà Ngài chưa hề
quen thuộc nên luôn luôn, bất cứ lúc nào, cũng có thể vấp ngã và đi lệch ra
ngoài. Từ kinh nghiệm bản thân, Ngài biết rằng khi niệm và tuệ trở nên vi tế
và thâm sâu, càng tiến bộ trong Giáo Pháp thì các ô nhiễm cũng trở nên vi tế
hơn và càng lẩn trốn khéo léo lẩn trốn một cách tinh vi, càng lẩn trốn kín
đáo hơn, càng khôn ngoan trá hình và tạo cho ta những ảo tưởng sai lầm. Vì
thế, vượt qua được một chướng ngại cũng rất khổ nhọc. Đơn độc một mình,
Ngài phải can đảm đối diện và cương quyết chiến đấu, không trông đợi có
được sự hướng dẫn hay nhắc nhở nào, ngoại trừ những lời dạy trong Kinh
Điển. Ngài phải trải qua những thử thách rất đau khổ khi “xung phong xông
pha giữa rừng hoang.” Phải hứng chịu bao nhiêu đau khổ của những thử
thách gian lao ấy, rồi trở về dạy dỗ, giúp chúng ta tiết kiệm cả thì giờ lẫn sức
lực.
Thỉnh thoảng Ngài Acharn thuật lại cho các môn đệ nghe về những ngày
tháng mò mẫm, về những khổ cực và thiếu thốn, những thử thách và gần
như tình trạng của thánh tử đạo. Chính người viết cuốn sách này đã hai lần
không cầm được lệ rơi vì quá cảm động, khi lắng nghe và được biết những
đau khổ không kể xiết của Ngài trong thời gian ấy, và kính cẩn hết lòng thán
phục giáo lý vi diệu mà Ngài đã chứng ngộ. Thường có những ý nghĩ phát
sanh đến người viết, không biết trọn kiếp sống này ta có thể thành đạt được
