ALBERT EINSTEIN - CON NGƯỜI VĨ ĐẠI - Trang 9

Sau khi thi rớt, Einstein bắt đầu lo ngại. Cái viễn ảnh đen tối hiện lên trong trí
óc chàng. Cuộc mưu sinh của cha chàng tại nước Ý cũng gặp nhiều trắc trở.
Einstein tự trách đã nông nổi bỏ sang nước Ý và hối tiếc sự học tại Gymnasium
khi trước, tuy bó buộc thực nhưng đủ bảo đảm cho tương lai. Nhưng may mắn
cho Albert, bài làm xuất sắc về Toán của chàng đã khiến cho viên giám đốc
trường Bách Khoa chú ý. Ông ta khuyên chàng nên theo học tại một trường khá
nổi danh thuộc tỉnh Aarau. Einstein tự hỏi liệu nơi mình sẽ tới học có giống như
các trường tại nước Đức không? Cái hình ảnh cũ của ký túc xá hồi còn nhỏ
khiến cho chàng sợ hãi lối sống cũ và phân vân trước khi bước vào một nơi học
mới. Bất đắc dĩ, Einstein đành phải nhận lời.

Khi tới Aarau, Einstein đã ngạc nhiên hết sức: tất cả các điều ước đoán của
chàng khi trước đều sai hết. Nơi đây không có điều gì giống Gymnasium của
nước Đức. Tinh thần của thầy trò nơi đây khác hẳn: kỷ luật sắt không có, giáo
sư cố công hướng dẫn học sinh biết cách suy nghĩ và tự làm việc. Các bậc thầy
đều là những người cởi mở, luôn luôn tiếp xúc với học sinh, bàn bạc cùng cho
họ những lới khuyên bảo chân thành. Tinh thần học hành tại nơi đây đã theo
đường lối dân chủ thì phương pháp học tập cũng được canh tân theo đà tiến bộ.
Học sinh được làm lấy các thí nghiệm về Vật Lý và Hóa Học, được xem tận
mắt các máy móc, các dụng cụ khoa học. Còn các môn học khác cũng được
giảng dạy bằng cách căn cứ vào các dẫn chứng cụ thể, rõ ràng.

Sau một năm theo học tại Aarau, Einstein tốt nghiệp trung học và được nhận
vào trường Bách Khoa Zurich mà không phải qua một kỳ thi nào khác. Trường
kỹ thuật này đã cho chàng các sự hiểu biết căn bản về Vật Lý và Toán Học.
Ngoài ra, vào các thời giờ nhàn rỗi, Einstein thường nghiền ngẫm các tác phẩm
khoa học của Helmholtz, Kirchhoff, Boltzmann, Maxwell và Hertz.

Càng chú tâm đọc sách Vật Lý , Einstein lại càng cảm thấy cần phải có trình độ
hiểu biết rất cao về Toán Học. Tuy nhiên, vài giờ Toán tại trường đã không
khiến cho chàng chú ý, phải chăng do giáo sư toán thiếu khoa sư phạm? Thực
vậy, ông Hermann Minkowski, Giáo Sư Toán, đã không hấp dẫn được sinh viên
vào các con số tuy rằng ông là một nhà toán học trẻ tuổi nhưng xuất sắc. Dù
sao, những ý tưởng về các định luật Toán Học do ông Minskowski đề cập cũng
đã thấm nhập ít nhiều vào trí óc của Einstein và giúp cho chàng phát triển về
môn Vật Lý sau này.