Will Durant
Ấn Độ và Phật Thích Ca
Người dịch: Nguyễn Hiến Lê
III. DÂN TỘC ẤN-ARYEN
Thổ dân… - Dân tộc xâm lăng – Chế độ cộng đồng ở làng – Các tập cấp –
Chiến sĩ – Tu sĩ – Thương nhân – công nhân – Thợ - Bọn ngoại cấp: ở ngoài tập
cấp.
Mặc dầu có những phát kiến gần đây ở miền Sindh
và miền Mysore, chúng
ta cũng vẫn lờ mờ cảm thấy rằng từ cái thời rực rỡ của văn minh Mohejo Daro
cho tới khi người Aryen vô Ấn Độ, sự hiểu biết của ta có một lỗ hổng lớn, nói
như vầy thì đúng hơn: sự hiểu biết của chúng ta về dĩ vãng chỉ là một lỗ hỏng
trong cái dốt mênh mông của ta thôi. Trong số những vật ta tìm được ở miền
Indus, có một con dấu gồm hai rắn, đó là biểu tượng cổ nhất của dân tộc Ấn Độ,
dân tộc Naga
thờ rắn mà người Aryen đã gặp ở Bắc Ấn Độ, và hiện nay còn
một số ít sống heo hắt trong những nơi hẻo lánh nhất trên rừng núi miền đó.
Tiến về phương Nam, dân chúng có nước da sậm hơn, mũi lớn, rộng ngày nay
chúng ta gọi là dân Dravidien, mặc dù không hiểu nghĩa tiếng này. Khi bị người
Aryen xâm chiếm, dân tộc Dravidien đã văn minh rồi, bọn thương nhân can
trường của họ đã vượt biển tới Sumérie, Babylone, và thành phố của họ đã rực
rỡ, lối sống đã phong nhã. Hình như người Aryen đã mượn của họ chế độ cộng
đồng ở làng xóm, chính sách điền địa và thuế khoá. Ngày nay miền Deccan vẫn
còn giữ được huyết thống, ngôn ngữ, văn học và nghệ thuật Draviden.
Cuộc xâm lăng đó của người Aryen chỉ là một giai đoạn của một trào lưu nam
tiến cứ xuất hiện đều đều, đó là một trào lưu chính trong lịch sử nhân loại cứ
nhịp nhàng lên xuống, tạo nên nhiều nền văn minh rồi lại huỷ diệt những nền
văn minh đó: người Aryen ồ ạt xâm lăng người Crétois và Egéen, người
Germain xâm lăng người La Mã, người Lombard xâm lăng người Ý và người
Anh xâm chiếm khắp thế giới. Thời nào cũng vậy, phương bắc cũng sản xuất
nhiều nhà lãnh tụ, nhiều danh tướng, phương Nam sản xuất nhiều nghệ sĩ và các
vị thánh, còn hạng người hiền lành thì được sung sướng.