ngay từ khi mới sinh khiến chúng quen với độc tố, luôn duy trì thể trạng
cân đối không phải chỉ vào ngày bị đem bán, rồi thể lực suy giảm từng chút
một, hàng tuần, hàng tháng sau đó.
Kẻ nào bán động vật trong phiên chợ thứ Bảy mà bị than phiền vào Chủ
nhật rằng con vật vừa mua đã chết thì danh tiếng có mà đi tong tức thì.
Nhưng những con ngựa ông nội Per Persson bán luôn đứng vững cả đêm
dài, mắt vẫn sáng rực ngày hôm sau. Chúng chỉ chết sau vài tháng, vì bệnh
tiêu hóa mãn tính; ung thư, phổi hay gan hay thận kém hoạt động; những
triệu chứng khó mà quy kết cho ông thương lái giàu có đáng kính trọng. Do
ông luôn cẩn thận đo đạc cân đo đong đếm, nước da mấy con ngựa ông bán
không bao giờ bị tái nhợt trước khi chết. Đó là tác dụng phụ của việc lạm
dụng chất độc nhiều giờ liền trước lúc đem bán. Cơ bản là ngựa không tự
nhiên có màu xanh. Hơn nữa, ngựa mua về để làm việc chứ không thể lăn
quay ra chết trước cả lúc đưa vào lao động. Tưởng tượng coi, một ông nông
dân bỏ cả buổi chiều thứ Bảy mua một con ngựa kéo khỏe mạnh, sau đó
nâng ly ăn mừng cả cuối tuần, thức dậy ngày hôm sau đầu đau như búa bổ,
còn con ngựa mới mua không bao giờ tỉnh dậy nữa. Ông ấy có hẳn ít nhất
hai lý do để bỏ đi lễ nhà thờ, xách chĩa ba lên đi kiếm thằng cha bán hàng
giờ đang lẩn trốn trong giáo xứ. Ông nội của Per Persson thì ma mãnh hơn
thế nhiều; nhưng vẫn quá ngu ngơ không kịp nhận ra rằng sự bành trướng
của máy kéo còn đáng sợ hơn gấp nhiều lần bị chĩa ba xiên ngang hông.
Do táo rụng không xa cây gia phả, cũng dễ hiểu suy nghĩ hiện thời của
gã tiếp tân. Một con ngựa bị đầu độc tinh xảo và một lão gác nhà thờ bị
tống khứ tài tình: sự khác biệt đơn thuần về khía cạnh đạo đức ở đây là gì?
Sau khi trăn trở xoay xở cả não lẫn người, Per Persson quyết định tìm kiếm
sự giúp đỡ từ người nằm ngủ kế bên.
“Em yêu? Em còn thức không?” Không có ai trả lời.
“Em yêu ơi?” Nữ mục sư trở mình. Chút xíu. “Không, em đang ngủ,” cô
mơ màng. “Có chuyện gì vậy?” Ôi, giờ thì gã tiếp tân hối hận đã lôi cô vào
luồng suy tư giữa đêm khuya... đồ ngu, ngu, ngu. “Anh xin lỗi làm em thức
dậy. Ngủ đi, sáng mai mình nói chuyện.” Nhưng nữ mục sư đã đẩy gối ngồi
