từ xa đến. - Người phụ nữ cất giọng ngân nga như hát, đầu lắc lư nhịp
nhàng từ bên này sang bên kia, tay đỡ má.
Chị ta nói như than vãn. Trong dân chúng có nỗi đau xót thầm lặng và hết
sức nhẫn nại; nó ẩn sâu vào bên trong và im tiếng. Nhưng cũng có nỗi đau
xót vỡ tung ra: nó bột phát ra ngoài thành nước mắt và từ phút ấy, nó biến
thành lời than vãn. Nhất là ở phụ nữ. Nhưng nó không nhẹ nhõm hơn nỗi
đau xót thầm lặng. Lời than vãn chỉ làm nguôi lòng vì nó khiến con tim
mưng mủ và tan nát. Nỗi đau xót như thế không muốn được an ủi, nó được
nuôi dưỡng bằng cảm giác không thể nguôi đi được của mình. Sự than vãn
chỉ là nhu cầu không ngừng khơi sâu thêm vết thương.
- Con là thị dân hẳn thôi? - Trưởng lão nói tiếp, nhìn chằm chằm vào chị ta.
- Chúng con là người thành phố, thưa Cha, người thành phố chúng con vốn
là dân quê, nhưng ở thành phố, chúng con sống ở thành phố. Thưa Cha, con
đến để nhìn thấy Cha. Chúng con có nghe nói về Cha, thưa Cha, chúng con
có nghe nói. Con đã chôn cất thằng con bé bỏng, con ra đi kêu cầu Chúa
Trời. Con đã đến ba tu viện, người ta chỉ cho con: "Natasca, chị hãy đến
đây" tức là đến với Cha, Cha thân yêu, đến với Cha ấy mà. Con đã đến,
hôm qua con đứng suốt đêm trong nhà thờ, hôm nay con đến Cha.
- Vì sao con khóc?
- Con thương thằng bé nhà con, thưa Cha, nó lên ba, chỉ kém có ba tháng là
tròn ba tuổi. Con khổ tâm vì nó, thưa Cha, vì thương nhớ cháu. Nó là đứa
con trai cuối cùng còn lại, con với Nikituska có bốn đứa, nhưng bọn trẻ
không ở với chúng con. Cha kính mến, chúng không ở. Con đã chôn ba đứa
