con căm ghét ngôi nhà của con. Nó sẽ về với ai nếu không thấy bố mẹ ở với
nhau? Bây giờ con chiêm bao thấy nó và con đau khổ, nhưng khi ấy nó sẽ
hiện đến với con trong những giấc chiêm bao êm dịu. Hãy về với chồng đi,
hỡi người mẹ, về ngay hôm nay đi.
- Con sẽ về, thưa Cha thân thương, con sẽ về theo lời Cha dạy. Cha nhìn
thấy lòng con. Anh Nikituska, Nikituska của em, anh đang đợi em. Anh
thân yêu, anh đang đợi em! - Người đàn bà cất lời than vãn, nhưng trưởng
lão đã quay về phía một bà già nhỏ bé ăn vận không theo kiểu hành hương,
mà theo kiểu thành thị.
Nhìn mắt bà ta thì thấy rò bà ta đến có việc gì đó và muốn cho biết điều gì.
Bà ta tự giới thiệu là vợ goá một hạ sĩ quan, ở cách đây không xa, vẫn trong
thành phố chúng tôi thôi. Bà ta có đứa con trai tên là Vaxenka, làm ở một
sở cảnh sát nọ, đã đi Sibir đến Irkut. Có viết thư về hai lần, nhưng đã một
năm nay không có thư từ gì cả. Bà đã hỏi tin con, nhưng thực ra cùng
chẳng biết hỏi ở đâu. Mới đây một bà nhà buôn giàu có Xtepanida Ilinitrna
Bednaghima bảo con: Bà Prokhorovna ạ, bà hăy ghi tên con bà vào tấm thẻ
đem đến nhà thờ(3) và cầu cho linh hồn của nó được bằng an. Linh hồn nó
sẽ luôn nhớ và nó sẽ viết thư cho bà. "Đấy là cách chắc chắn nhất, đã được
thử thách nhiều lần" - Xtepanida Ilinitrna nói vậy. Nhưng con vẫn nghi
ngờ… Cha là ánh sáng của chúng con, xin Cha cho biết có thật vậy không,
làm như vậy có được không?
- Chớ có nghĩ đến chuyện ấy. Hỏi điều đó cũng là đáng xấu hổ rồi. Sao lại
có thể cầu cho linh hồn người đang sống được yên nghỉ, mà lại là mẹ đẻ
nữa chứ! Đấy là tội lỗi rất lớn, tương tự như phép phù thuỷ, chỉ vì con
không biết nên mới có thể tha thứ được Tốt hơn hết là con nên cầu khẩn
