ANH EM NHÀ CARAMAZOV - Trang 1115

đến, cố nhiên chữa bác sĩ Gherxenstube, thế là ông bác sĩ nổi tiếng phê
phán cực kỳ gay gắt cách chữa của bác sĩ Gherxenstube. Rốt cuộc khi đến
thăm bệnh nhân thậm chí ông ta hỏi thẳng: "Thế nào, ở đây ai chữa cho các
người, Gherxenstube phải không? Hê-hê!". Bác sĩ Gherxenstube, cố nhiên
biết tất cả những chuyện ấy. Thế là cả ba bác sĩ lần lượt ra cho toà hỏi. Bác
sĩ Gherxenstube tuyên bố thẳng rằng "tính không bình thường về khả năng
trí tuệ của bị cáo tự nó bộc lộ rõ" tiếp đó, sau khi trình bày lý do, mà tôi
không thuật lại ở đây ông thêm rằng sự không bình thường đó bộc lộ rõ chủ
yếu không chỉ qua nhiều hành động trước kia của bị cáo, mà cả bây giờ, lúc
này, khi ông già bác sĩ, với sự thẳng đuột chất phác của mình, vạch rõ ràng
bị cáo khi vào phòng xử án, "có vẻ lạ thường và kỳ quặc không hợp với
hoàn cảnh, bước đi như người lính và mắt nhìn chằng chằng thẳng về phía
trước, trong khi đúng hơn là phải nhìn vẻ bên trái, nơi có các bà, bởi vì anh
ta là người rất mê phải đẹp, và hắn là phải nghĩ rất nhiều về việc các bà lúc
này nghĩ gì về anh ta", - ông già kết luận bằng thứ ngôn ngữ dặc sắc của
mình. Cần nói thêm rằng ông sẵn lòng nói nhiều bằng tiếng Nga, nhưng
mỗi câu đều theo kiểu cách Đức, tuy nhiên điều đó không bao giờ làm ông
lúng túng, vì suốt đời ông có chỗ yếu coi tiếng Nga của mình là kiểu mẫu,
"hay hơn cả tiếng Nga của người Nga" và thậm chí ông rất thích dùng
phương ngôn Nga vì cho rằng phương ngôn Nga hay hơn và giàu sức diễn
cảm hơn hết mọi phương ngôn trên đời. Tôi xin lưu ý rằng trong lúc nói
chuyện, do đãng trí, ông thường quên những từ bình thường nhất mà ông
vẫn biết rất rõ, nhưng không hiểu tại sao lại lọt khỏi trí nhớ của ông. Nhưng
khi ông nói tiếng Đức cũng như vậy, khi ấy ông luôn luôn khua tay trước
mặt như tìm cách chộp lấy một từ lẩn mất, và không ai có thể bắt ông tiếp
tục nói nốt trước khi tìm ra từ đã mất. Nhận xét của ông về việc bị cáo khi
vào phòng lẽ ra phải nhìn các bà gây nên tiếng rì rầm tinh nghịch trong
công chúng. Tất cả các bà rất yêu ông già của chúng ta, họ cũng biết rằng
ông sống độc thân suốt đời, sùng tín và trong trắng, coi phụ nữ như nhưng
nhân vật thượng đẳng cao quý! Và thế mọi người đều cảm thấy nhận xét
bất ngờ của ông lạ lùng ghê gớm.