ANH EM NHÀ CARAMAZOV - Trang 1183

lại với người phụ nữ đã bị anh ta làm hại cả một đời, với một tình yêu mới,
những đề nghị chân thành, hứa hẹn một cuộc sống hồi sinh và hạnh phúc.
Còn ta là kẻ bất hạnh, giờ đây ta có thể đem lại gì cho nàng, hứa hẹn với
nàng cái gì?" Karamazov hiểu tất cả điều đó, hiểu rằng tội lỗi chặn hết mọi
nẻo đường của anh ta, rằng anh ta chỉ là kẻ phạm tội đáng chịu tử hình, chứ
không phải là kẻ đáng sống. Ý nghĩ ấy đè bẹp và tiêu diệt anh ta. Thế là anh
ta tức khắc dừng lại trước một kế hoạch điên rồ mà với tính cách
Karamazov, anh la không thể không hình dung đấy là lối thoát duy nhất và
mang tính định mệnh để giải thoát khỏi tình cảnh khủng khiếp của anh ta.
Lối thoát ấy là tự sát. Anh ta chạy đến lấy những khẩu súng tay đã cầm cho
viên chức Perkhotin đồng thời trong lúc chạy trên đường, anh ta cho tay
vào túi lấy tất cả tiền ra, số tiền mà vì nó mà anh ta đã nhúng tay vào máu
cha. Ôi, bây giờ anh ta cần tiền hơn hết: Karamazov sẽ chết, Karamazov tự
sát bằng súng, người ta sẽ nhớ tới điều đó! Chẳng phải vô cớ chúng ta là
nhà thơ, chẳng phải vô cớ chúng ta đốt cháy cuộc đời như đối nến hai đầu!
"Đến với nàng, đến với nàng, ở đấy, ôi ở đấy ta sẽ đặt bữa tiệc lớn cho cả
bàn dân thiên hạ, bữa tiệc chưa từng thấy mà người ta sẽ nhớ và bàn tán
mãi. Giữa tiếng hò hét man rợ, giữa tiếng hát và điệu vũ Zigan điên cuồng,
chúng ta sẽ nâng cốc chúc mừng người phụ nữ yêu say đắm cùng với hạnh
phúc mới của nàng, rồi tiếp đó, ngay tại chỗ, dưới chân nàng, ta sẽ bắn vỡ
sọ ta và chấm dứt cuộc đời trước mặt nàng. Rồi sẽ có lúc nàng nhớ đến
Mitia Karamazov, sẽ thấy Mitia yêu nàng xiết bao, sẽ thương Mitia!" Nhiều
chất thơ, nhiều chất cuồng loạn lãng mạn, chất dữ dội man rợ và dâm dật
nhà Karamazov, nhưng còn có một cái gì khác, thưa quý vị bồi thẩm, một
cái gì khác la hét trong tâm hồn, đập gõ trong trí óc không ngừng và đầu
độc trái tim cho đến chết; cái gì đó ấy là lương tâm, thưa quý vị bồi thẩm,
là toà án lương tâm, là sự cắn rứt khủng khiếp của lương tâm! Nhưng khẩu
súng dàn hoà được hết, khẩu súng là lối thoát duy nhất, không còn lối thoát
nào khác, còn sau đó, tôi không biết lúc ấy Karamazov có nghĩ đến "sau đó
sẽ thế nào" không, liệu Karamazov có như Hamlet nghĩ về chuyện sau đó
sẽ thế nào không? Không, thưa quý vị bồi thẩm, người ta có Hamlet, còn
chúng ta tạm thời chỉ có những Karamazov mà thôi!"