Móc ư? Chúng đào đâu ra móc. Làm bằng gì? Sắt ư? Thế thì rèn móc ở
đâu? Ở địa ngục có xưởng rèn chắc?". Y biến quan niệm tôn giáo về đời
sống ở thế giới bên kia thành cái cụ thể thô thiển nhất để khẳng định tính
phi thực tế của nó và gạt bỏ. Không có cả địa ngục lẫn thiên đường thì
không có gì phải sợ. Cứ sống như ta muốn.
Cái đinh của cốt truyện là sự xung đột giữa ông bố và người con trai cả
Mitia Karamazov vì tiền và tình. Ngoài sự tranh chấp giữa hai bố con về
quyền thừa kế tài sản của mẹ Mitia để lại, xen vào quan hệ tình địch của họ
còn có một món tiền cụ thể, nó là nguyên nhân trực tiếp gây ra vụ giết
người: số tiền ba nghìn rúp mà Mitia rất cần để gỡ danh dự, nhưng lại là số
tiền Fedor Pavlovich dành tặng cho Grusenka "thiên thần của tôi", "con gà
con của tôi", "nếu nàng đến với tôi".
Mitia Karamazov là mẫu người tập trung những đam mê xác thịt dữ dội,
không gì kìm hãm nổi, về điểm này anh ta đích thị là dòng máu của bố.
"Thượng đế ban dục tình cho sâu bọ", anh ta nghĩ vậy. Nhưng mặc dù ngụp
mình trong vũng bùn truỵ lạc, anh ta vẫn khát vọng cái cao đẹp, ở anh ta "lý
tưởng Madona" giao tranh với lý tưởng "Xodom", "ở đây quỷ và Chúa Trời
giao tranh với nhau mà chiến trường là trái tim con người", "ở đây hai giải
bờ gặp nhau, ở đây mọi mâu thuẫn cùng chung sống". Vì thế tâm hồn anh
ta quằn quại trong những đam mê, nhưng bất thần ở anh ta lại xuất hiện
những ý nghĩ và hành động cao cả. Trong cảnh gặp gỡ lần đầu tiên với
Ekaterina Ivanovna tại nhà anh ta, Mitia đã có những tình cảm và hành vi
cao quý. Sự say mê, thậm chí tình yêu của anh ta với Grusenka, là tình cảm
