ANH EM NHÀ CARAMAZOV - Trang 184

hay ở kiếp sau; khi cần thì sẽ bảo vệ ông - chống lại ai? Chống lại kẻ nào
đó không biết, nhưng ghê gớm và nguy hiểm. Cái chính là nhất thiết phải
có một người khác, một người thân thiết lâu năm mà lúc đau buồn có thể
gọi đến chỉ để chăm chú nhìn vào mặt, có thể trao đổi một lời dù là tầm
phơ, và nếu người đó không hề cáu kỉnh thì nỗi lòng vợi hẳn đi, còn nếu
người đó cáu kỉnh thì trong lòng càng buồn thêm. Có khi (tuy là rất hiếm)
Fedor Pavlovich đương đêm xuống nhà dưới đánh thức Grigori dậy, bảo lão
lên với ông ta một lát. Lão lên, ông ta nói nhưng chuyện hết sức vẩn vơ, rồi
lát sau cho lão xuống nhà, đôi khi thậm chí giễu cợt và pha trò, rồi nhổ một
bãi nước bọt, đi nằm và ngủ một giấc ngon lành của người công chính.
Ngay cả sau khi Aliosa về nhà cũng đã xảy ra một trò gì tương tự như thế.
Aliosa "đâm thủng tim" ông vì anh "nhìn thấy hết và không chê trách gì".
Hơn thế nữa, ở anh còn có một điều chưa từng thấy: anh hoàn toàn không
khinh ông già, trái lại bao giờ cũng dịu dàng với ông, thương mến ông một
cách hoàn toàn thẳng thắn, tự nhiên, tuy ông chẳng xứng đáng được như
thế. Đối với lão già dâm đãng sống độc thân, tất cả những điều đó hoàn
toàn bất ngờ, hết sức bất ngờ đối với một người như ông ta trước nay chỉ
ham thích "cái bỉ ổi". Aliosa đi rồi, ông ta tự thú với mình rằng ông ta đã
hiểu được điều gì trước nay ông ta không muốn hiểu.
Khi mới vào câu chuyện, tôi đã nói rằng Grigori ghét Adelaida Ivanovna,
người vợ đầu tiên của Fedor Pavlovich và mẹ của con trai cả của ông -
Dmitri Fedorovich - và trái lại, lão bênh người vợ thứ hai mắc bệnh "ngộ
dại" của chủ, Xofia Ivanovna, chống lại chính ông chủ và bất cứ ai thốt ra
một lời tồi tệ hay nông nổi về bà ta. Thiện cảm của lão đối với người đàn
bà bất hạnh ấy biến thành cái gì thiêng liêng đến mức hai mươi năm sau lão
vẫn không chịu nổi khi bất kỳ ai nói xấu bà chủ và lão lập tức phản đối kẻ
xúc phạm. Vẻ ngoài Grigori là một người lạnh lùng và nghiêm trang, không
nhiều lời, nói ra là xác đáng, chắc nịch.
Thoạt gặp không thể đoán chắc được lão có yêu người vợ ngoan ngoãn tận
tuỵ không, thế nhưng lão thực sự yêu vợ, và bà vợ cố nhiên cũng biết như
thế. Marfa Ignatievna chẳng những không đần mà có lẽ còn tinh khôn hơn
chồng, ít ra cũng chín chắn hơn trong đời sống, nhưng mụ nhẫn nại phục