vào và đột nhiên tuyên bố là "không nên làm lễ rửa tội" cho đứa bé, lão nói
khẽ thôi, không nhiều lời, khó nhọc thốt ra từng tiếng, chỉ giương mắt ngây
ngô nhìn linh mục chằm chằm.
- Sao lại thế? - Linh mục hỏi, vẻ ngạc nhiên và vui vẻ.
- Là bởi vì đấy là… con rồng… - Grigori ấp úng.
- Sao lại rồng, rồng nào?
Grigori im lặng một lúc.
- Thiên nhiên lầm lộn… - Lão ấp úng, nói không rõ ràng, nhưng rất kiên
quyết và dễ thấy là lão không muốn dài lời thêm nữa.
Người ta cười và dĩ nhiên là vẫn cứ làm lễ cho đứa bé tội nghiệp. Grigori
nhiệt tâm cầu nguyện bên chậu nước làm lễ, nhưng không thay đổi ý kiến
về đứa bé mới sinh. Tuy nhiên, lão không cản trở gì hết, có điều suốt mấy
tuần lễ đứa bé ốm yếu còn sống, lão hầu như không nhìn đến nó, thậm chí
không muốn nhận thấy là có nó, và phần lớn thời gian lão đi khỏi nhà.
Nhưng hai tuần sau khi đứa bé chết vì bệnh tưa mồm thì lão tự tay đặt nó
vào cỗ quan tài nhỏ, hết sức buồn rầu nhìn nó, và khi người ta lấp cái huyệt
nhỏ, đào nông thì lão quỳ xuống, rạp mình sát đất trước nấm mồ. Từ đó,
suốt nhiều năm lão không hề nhắc đến con mình lần nào, cả Marfa
Ignatievna cũng không bao giờ nhắc đến đứa con trước mặt chồng, còn khi
buộc phải nói với ai về "con mình" thì chỉ nói thì thầm, cho dù là Grigori
không có mặt ở đấy. Theo nhận xét của Marfa Ignatievna, từ sau khi chôn
đứa bé, ông chồng đâm ra mê mải chăm "việc thần linh", đọc kinh Treti-
minei, đeo cặp kính tròn to tướng gọng bạc lên và phần nhiều là lẳng lặng
đọc một mình. Ít khi lão đọc thành tiếng, trừ phi vào tuần chay. Lão thích
cuốn Jov, lão kiếm đâu ra được tập lời giảng và giáo lý của "Cha Ixaac
người Sy-ri của chúng ta, đấng rao truyền ý Chúa", lão kiên gan đọc nhiều
năm mà hầu như chẳng hiểu gì cả. Gần đây lão bắt đầu chú ý tìm hiểu kỹ
giáo phái Khlưxtư, nhờ có những người hàng xóm mà lão có dịp làm việc
đó, rõ ràng lão xúc động mãnh liệt, nhưng lão chưa có ý theo đạo mới. Do
đọc nhiều thánh kinh, dĩ nhiên diện mạo lão càng có vẻ trịnh trọng hơn;
Có lẽ lão có khuynh hướng thần bí. Vậy mà như có sự sắp đặt sẵn, việc đứa
con sáu ngón ra đời và chết lại trùng khớp với một việc tình cờ khác hết sức