trăng tròn vành vạnh, đã khuya lắm rồi theo thói quen sinh hoạt của chúng
tôi, một bọn các ông chủ đi đánh chén ở câu lạc bộ về, say ngất ngưỡng,
chừng năm sau mống, đi tắt qua cái "sân sau". Hai bên các ngõ hẻm là bờ
giậu vườn nu các nhà kế cận. Lối ngó dẫn ra chiếc cầu bắc qua một rãnh
nước dài và hôi thối mà ở vùng chúng tôi người ta quen gọi là con sông.
Bọn người này nhìn thấy Lizaveta đang ngủ bên hàng giậu, trong đám tầm
ma và ngưu bằng. Những ông chủ chếnh choáng say dừng lại trước cô gái,
cười hô hố và phun ra những câu pha trò hết sức thô bỉ. Một cậu ẩm con
nhà chợt nảy ra một câu hỏi kỳ quái về một câu chuyện không thể tưởng
tượng được: "Liệu có người nào có thể coi con vật này là một ả đàn bà và
ngay bây giờ… ". Cả bọn đều tỏ vẻ ghê tởm kiêu căng, cả quyết là không.
Nhưng trong đám có Fedor Pavlovich, ông ta lập tức nhảy ra và nói quyết
rằng ông ta có thể coi đây là một người đàn bà, thậm chí rất hứng thú là
đằng khác, ở đây có một cái gì thuộc loại khoái trá đặc biệt v.v và v.v. Thực
ra, hồi ấy ông ta đang gắng hết sức làm nổi đình đám cho vai hề của mình,
ông ta hay nhảy ra làm trò vui cho những kẻ giàu có, cố nhiên bề ngoài có
vẻ ngang vai bằng vế, nhưng thực ra đối với họ ông ta chỉ là một kẻ hạ
đẳng.
Chuyện này xảy ra đúng vào lời gian ông ta nhận được tin từ Peterburg là
người vợ đầu của ông, Adelaida Ivanovna đã chết và ông ta đeo băng tang
trên mũ mà vẫn rượu chè trác táng đến nỗi ngay cả những kẻ phóng đãng
nhất trong thành phố cứ nhìn thấy ông ta cũng phải khó chịu. Tất nhiên cả
bọn phá lên cười vì cái ý kiến bất ngờ, có kẻ thậm chí còn xúi giục Fedor
Pavlovich, nhưng những người khác bắt đầu nhổ bọt càng dữ dội hơn, tuy
vẫn cực kỳ vui vẻ, cuối cùng họ ra về cả. Sau này Fedor Pavlovich thề sống
thề chết rằng ông ta cũng bỏ đi cùng với những người khác. Có thể đúng
như thế, không ai biết chắc và không bao giờ biết được, nhưng năm sáu
tháng sau, cả thành phố đều thực tâm hết sức phẫn nộ khi thấy Lizaveta có
mang, người ta hỏi nhau và tìm xem kẻ nào gây ra cơ sự này, kẻ nào làm
nhục cô gái? Thế rồi bỗng nhiên lời đồn đại lạ lùng lan ra khắp thành phố:
