có cách leo được lên bờ tường nhà Fedor Pavlovich, rồi từ đấy nhảy xuống
vườn; mặc dù đang bụng mang dạ chửa, nhảy như thế là tự hại mình.
Grigori đâm bổ đi tìm Marfa Ignatievna và bảo vợ chăm sóc cho Lizaveta,
còn lão chạy đi mời bà đỡ ở gần đây. Đứa bé mới sinh thì cứu được, còn
Lizaveta tắt thở lúc gần sáng. Grigori bế đứa bé vào nhà, bảo vợ ngồi
xuống và đặt đứa bé lên đùi vợ, áp ngay vào vú: "Đứa trẻ mồ côi trời sinh
này là bà con của tất cả mọi người, với vợ chồng ta lại càng gần hơn. Nó là
do đứa nhỏ đã chết của chúng ta gửi đến cho chúng ta, nó là con trai của
quỷ và một phụ nữ công chính. Hãy nuôi nó và từ nay đừng khóc nhiều
nữa". Thế là Marfa Ignatievna nuôi dạy đứa trẻ. Nó được rửa tội và đặt tên
là Pavel, còn phụ danh thì chẳng ai bảo, mọi người đều gọi nó là
Fedorovich, Fedor Pavlovich chẳng những không chống đối, mà thậm chí
còn coi đó là chuyện thú vị, tuý ông ta vẫn dứt khoát không nhận nó đích
thực là con mình. Trong thành phố người ta khen ông ta đã nuôi đứa con
rơi. Sau này ông ta đặt họ cho nó là Xmerdiakov, theo biệt hiệu của mẹ nó
là Lizaveta Xmerdiasaia.
Chính Xmerdiakov ấy là người đầy tớ thứ hai của Fedor Pavlovich và trong
phần đầu câu chuyện của chúng ta, hắn ở căn nhà dưới cùng với lão Grigori
và bà lão Marfa. Hắn giữ chân nấu bếp. Rất cần nói một số điều riêng về
hắn, nhưng, tôi lấy làm ngượng vì đã làm độc giả mất nhiều thì giờ như thế
về những gia nhân rất đỗi tầm thường, vì vậy tôi đi vào câu chuyện cửa tôi
hy vọng rằng quá trình kể chuyện, tự nhiên sẽ phải đả động đến
Xmerdiakov.
Chú thích:
(1) 1 arsin = 0.71m, hai arsin là khoảng 1,4m (N.D)
