công cụ, là cầu may, để mưu hạnh phúc cho anh ấy, cứ như thế suốt đời,
suốt đời, để cho từ nay trở đi suốt đời anh ấy nhìn thấy điều đó! Tôi quyết
định như vậy đó! Ivan Fedorovich nhiệt liệt tán thành tôi.
Nàng ngạt thở. Có lẽ nàng muốn diễn đạt ý nghĩ của mình một cách đích
đáng hơn, khéo léo hơn và tự nhiên hơn, nhưng hoá ra lại quá hấp tấp và
quá trần trụi. Có nhiều phần bồng bột trẻ trung nhiều phần chỉ là dư âm của
cơn tức giận hôm qua, là nhu cầu bộc lộ sự lên nhẫn, tự nàng cũng cảm
thấy thế. Mặt nàng bỗng tối sầm lại, ánh mắt trở nên khó chịu. Aliosa nhận
thấy ngay tất cả những cái đó, trái tim anh rộn lên niềm thương cảm. Ngay
lúc đó Ivan nối lời:
- Tôi chỉ nói lên ý nghĩ của tôi thôi, - chàng nói. - ở bất cứ người phụ nữ
nào khác thì tất cả những cái đỏ đen là do uất ức, bày đặt, nhưng ở cô thì
không. Người khác mà như thế thì không đúng, nhưng cô thì lại là phải. Tôi
không biết luận giải ra sao, nhưng tôi thấy rằng cô hết sức thành thực, vì
vậy cô có lý.
- Đấy chỉ là lúc này thôi… Nhưng lúc này là thế nào? Chỉ là sự lăng nhục
hôm qua, lúc này là như thế đấy! - Bà Khokhlakova thốt nhiên không chịu
nổi, rô rằng bà không muốn can thiệp vào, nhưng không nén nổi và bỗng
nói ra một ý nghĩ rất xác đáng.
- Đúng thế, đúng thế, - Ivan bỗng nói một cách hăm hở và rõ ràng là bực
tức vì người ta ngắt lời mình, - đúng thế, nhưng đối với người khác thì phút
ấy chỉ là cảm tưởng ngày hôm qua, và chỉ là thoáng chốc, nhưng với tính
tình của Ekaterina Ivanovna thì phút ấy sẽ dài suốt cả cuộc đời. Cái gì đối
với người khác chỉ là lời hứa thì đối với nàng là bổn phận vĩnh viễn, có thế
là một bổn phận nặng nề, khó ưa, nhưng không được sao lãng. Và nàng sẽ
sống bằng ý thức đã làm tròn được bổn phận ấy! Cuộc đời của cô Ekaterina
