lắm. Và xin lưu ý cho một điều: những kẻ tàn ác, đam mê, ham nhục dục,
nhưng kẻ dòng họ Karamazov, đôi khi cũng rất yêu trẻ. Trẻ em, chí ít là trẻ
dưới bảy tuổi, khác xa người lớn: đấy tuồng như là một thực thể khác, một
bản chất khác. Tôi biết một tên cướp bị giam trong tù: trong thời gian còn
hoành hành, ban đêm khi lọt vào nhà người ta để cướp bóc, nhiều khi hắn
giết cả từng gia đình, tiện tay cắt cổ luôn mấy đứa trẻ. Nhưng khi ở tù hắn
yêu trẻ lạ lùng. Qua cửa sổ phòng giam, hắn chỉ nhìn bọn trẻ chơi trong sân
nhà tù. Hắn đã làm cho một thằng bé nhỏ tuổi quen đến gần cửa sổ chỗ hắn.
Thằng bé rất thân với hắn… Chú có biết tôi nói những chuyện ấy để làm gì
không, Aliosa? Tôi hơi đau đầu và tôi buồn.
- Anh nom có vẻ kỳ lạ, - Aliosa nhận xét với vẻ lo lắng, - tuồng như anh
loạn trí thế nào ấy.
- A mà mới đây một người Bungari ở Moskva có kể với tôi câu chuyện. -
Ivan Fedorovich nói tiếp, như thể không nghe cậu em nói. - Người Thổ và
người Trerkex giở trò tàn ác ở khắp nơi trên đất Bungati, vì sợ cuộc nổi dậy
toàn thể của người Xlavơ. Chúng đốt nhà, cắt cổ, hãm hiếp đàn bà và trẻ
em, đóng đinh tai những người bị bắt vào hàng rào, để như thế đến sáng, rồi
đem treo cổ, và đủ mọi hành động khác không thể nào tưởng tượng nối.
Thực ra, đôi khi người ta nói về sự tàn bạo "thú vật" của con người, nhưng
như vậy thật là oan ức cho thú vật: thú vật không bao giờ tàn bạo được như
người, con người tàn bạo một cách tài tình có nghệ thuật. Hổ chỉ cắn xé, và
chỉ biết làm như thế thôi. Nó không bao giờ nghĩ ra được cái trò dùng đinh
đóng tai người ta vào hàng rào suốt đêm, cho dù nó có thể làm được việc
đó đi nữa. Xin nói thêm là bọn Thổ Nhĩ Kỳ ấy hành hạ cả trẻ con với một
khoái lạc bạo dâm, kể từ việc dùng dao găm rạch bụng mẹ lôi cái thai ra:
cho đến việc tung đứa hài nhi lên rồi dùng lưỡi lê xọc lấy ngay trước mắt
bà mẹ. Thích thú nhất là làm ngay trước mặt các bà mẹ. Tuy nhiên, có một
cảnh làm tôi hết sức quan tâm. Chú hãy tưởng tượng xem: một đứa hài nhi
trên tay bà mẹ đang sợ run lên, mấy tên Thổ Nhĩ Kỳ quây xung quanh.
