tôi đã bán chị bếp Afimia thọt, đứng tuổi với giá sáu mươi rúp tiền giấy, và
thay vào đó bà thuê một đầy tớ gái là người tự do. Sang thần chay thứ sáu,
anh tôi bỗng đau yếu hơn, anh vốn hay ốm, yếu phổi, tạng người yếu ớt, dễ
lao phổi; tầm vóc nhỏ, thanh mảnh, còm cõi, nhưng khuôn mặt thì rất cao
quý. Đâu như anh bị cảm lạnh, bác sĩ đến và nói nhỏ với mẹ tôi rằng đây là
lao phổi cấp và không qua được mùa xuân đâu. Mẹ tôi khóc, lựa lời để
không làm anh hoảng sợ, bảo anh đi lễ và chịu phép ban các bí tích, bởi vì
lúc ấy anh vẫn còn đi lại được. Nghe xong anh nổi giận, chửi rủa nhà thờ
nhưng rồi anh nghĩ lại: anh đoán ra ngay là anh mắc bệnh hiểm nghèo, vì
thế mẹ bảo anh đi lễ nhà thờ và chịu phép ban thánh thể trong lúc anh còn
đủ sức đi. Tuy nhiên anh cũng biết mình ốm từ lâu, từ trước đó một năm, có
lần ngồi ở bàn, anh đã nói với mẹ và tôi bằng giọng điềm nhiên. "Số con
không sống được với mẹ và em, có lẽ con không sống nổi một năm nữa
đâu", dường như anh đã nói lời tiên tri. Ba ngày sau bắt đầu tuần lễ thánh.
Từ sáng thứ ba anh đi lễ nhà thờ. "Mẹ ơi, chỉ vì mẹ mà con làm như thế, chỉ
cốt cho mẹ vui và yên lòng", - anh nói với mẹ. Mẹ tôi khóc vì vui sướng và
đau xót: "Chắc ngày tận số của nó sắp đến rồi thì nó mới thay đổi đột ngột
như thế chứ" Nhưng anh đi nhà thờ chẳng được bao lâu, anh ốm liệt
giường, vì vậy anh xưng tội và chịu phép ban bí tích ở nhà. Bắt đầu những
ngày tươi sáng, ngát hương thơm, cuối kỳ, lễ Phục sinh. Tôi nhớ, suốt đem
anh ho, kém ngủ, vậy mà sáng ra bao giờ anh cũng mặc chỉnh tề và thủ ra
ngồi ghế bành mềm. Tôi vẫn nhớ hình ảnh anh như thế: anh ngồi đấy, bình
lặng, hiền hoà, mỉm cười, anh đang ốm mà vẻ mặt vui tươi, sung sướng.
Anh đổi khác hẳn trong tâm hồn, ở anh đột nhiên có sự thay đổi kỳ diệu
như thế đó! Bà vú già vào phòng anh, "cậu ơi, cậu cho phép tôi thắp đèn
thờ trước ảnh thánh trong phòng cậu nhé". Trước kia anh không cho thắp,
thổi tắt ngay. "Cứ thắp lên, vú thân yêu cứ thắp lên, tôi là con quái vật, vì
trước ba tôi đã cấm thắp đèn thờ. Vú cứ tháp lên mà cầu nguyện Chúa, còn
tôi sẽ vui sướng cầu nguyện cho vũ. Như vậy chúng ta cùng cầu nguyện
một Chúa Trời". Chúng tôi lạ lùng về những lời đó, mẹ tôi lui về phòng
