ANH EM NHÀ CARAMAZOV - Trang 549

hành hạ chúng, đừng phá rối niềm vui của chúng, đừng chống lại ý trời.
Hỡi con người, đừng lên mặt với loài vật: chúng không có tội lỗi, còn con
người, với sự cao cả của mình, đang làm ung thối trái đất bằng sự có mặt
của mình và để lại dấu vết ung nhọt sau khi qua đời, hời ôi, hầu như mỗi
người chúng ta đều thế! Nhất là hãy yêu trẻ em, bởi vỉ trẻ em cũng không
có tôi lỗi, các em như thiên thần, các em sống để làm chúng ta cảm động,
để làm cho trái tim chúng ta trở nên trong sạch và như một sự chỉ dẫn cho
chúng ta.
Khốn thay cho kẻ xúc phạm một đứa trẻ thơ. Chính Cha Afim đã dạy cho
tôi yêu trẻ: trong thời gian chúng tôi cùng nhau đi hành hương, con người
dễ thương luôn luôn trầm lặng ấy đã dùng tiền người ta quyên cũng mua
bánh kẹo phân phát cho trẻ em. Ông không thể đi qua chỗ trẻ em mà không
rung động cõi lòng, ông là con người như thế đấy.
Đôi khi người ta băn khoăn, đặc biệt khi nhìn thấy tội lỗi của người khác và
tự hỏi: "Dùng bạo lực hay tình trêu khiêm nhường?" Bao giờ cũng nên
quyết định dứt khoát: "dùng tình yêu khiêm nhường". Hãy quyết định mãi
mãi như vậy và bạn sẽ chinh phục được toàn thế giới. Sự khiêm nhường
chan chứa tình yêu thương là một sức mạnh ghê gớm, vô địch, không gì
sánh được Từng ngày, từng giờ, từng phút hãy từ phía ngoài nhìn lại mình,
làm sao giữ được cho mình một hình ảnh cao quý. Này nhé, bạn đi ngang
chỗ một đứa trẻ nhỏ mà vẻ mặt hầm hằm, buông lời bỉ báng, lòng đầy giận
dữ; có thể bạn không để ý đến đứa trẻ nhưng nó nhìn thấy bạn, và có thể
hình ảnh xấu xa, đáng khinh của bạn sẽ in lại trong trái tim bé bỏng không
có gì bảo vệ của nó. Bạn không biết điều đó, nhưng có lẽ bạn đã gieo vào
nó một hạt giống xấu, rồi hạt giống ấy có thể sẽ nảy mầm, tất cả chỉ vì bạn
đã không giữ gìn trước mặt trẻ em, bởi vì bạn đã không nuôi dưỡng được
cho mình tình yêu chín chắn, hoạt động. Hỡi anh em, bởi vì tình yêu khó
mà có được, phải mua bằng giá đắt, bằng cố gắng lâu dài và qua một thời
gian dài, bởi vì không phải yêu trong chốc lát, chỉ do tình cờ, mà là yêu
trọn đời Bất cứ người nào cũng có thể yêu một cách tình cờ, kể cả kẻ bất
lương. Người anh trẻ tuổi của tôi xin chim chóc tha thứ: lành thế dường
như là dớ dẩn, nhưng lại là đúng, bởi vì tất cả gộp lại như một đại dương,