cũng rất dễ chịu, phải không? Có người biết rằng không ai xúc phạm mình,
rằng xúc phạm là do y bịa đặt ra và vẻ vời thêm, tự y phóng đại lên cho
thành chuyện, y bám lấy một lời nói và biến hạt đậu thành quả núi - chính y
biết thế, nhưng y vẫn cứ là người trước nhất oán giận, oán giận đến độ thích
thú, đến mức cảm thấy hết sức khoái trá và vì vậy đi đến chỗ oán thù thật
sự… Nhưng ông đứng dậy, ngồi lên ghế đi, tôi khẩn cầu ông đấy, bởi vì tất
cả những trò đó cũng là điệu bộ giả dối…
- Hỡi người dầy ơn phúc! Xin đưa tay cho tôi hôn. Chính thế, chính thế,
oán giận thật là điều thích thú. Cha nói hay quá, tôi chưa từng nghe ai nói
như thế. Chính thế, đúng là suốt đời tôi vẫn hay oán giận đến độ thích thú,
oán giận do nhu cầu thẩm mỹ, bởi vì bị xúc phạm chẳng những thích thú,
mà đôi khi còn đẹp đẽ nữa; - đây là điều thầy quên, thưa trưởng lão cao cả;
đẹp đẽ! Điều này tôi sẽ ghi vào sổ tay! Còn nói dối thì dứt khoát là suốt đời
tôi đã nói dối, hàng ngày hàng giờ. Tôi đích thực là sự dối trá và là cha của
sự dối trá! Nhưng có lẽ tôi không phải là cha của sự dối trá, tôi cứ luôn
luôn lẫn lộn, tôi là con của sự dối trá, thế cũng đủ rồi. Có điều… Thưa thầy,
đấng thiên thần của tôi… đôi khi cũng có thể kể chuyện bịa về Didero!
Didero không làm hại ai, nhưng có những lời có thể làm hại. Thưa trưởng
lão cao cả, tiện đây xin thưa, có một điều tôi quên mất, đã hơn hai năm nay
tói quyết ý đến đây hỏi một chuyện, đến đây hỏi cho rõ thực hư, nhưng xin
thầy bảo Petr Alecxandrovich đừng có ngắt lời tôi. Tôi xin hỏi: thưa Đức
Cha cao cả, có phải là trong Treti- Minei (10) có kể câu chuyện một vị
thánh có phép thần thông bị hành hạ vì việc đạo, cuối cùng ông ta bị chặt
đầu, ông ta đứng dậy, nâng đầu mình lên và "nhã nhặn hôn cái đầu", ông ta
giữ nó trong tay, đi một lúc lâu và "nhã nhặn hôn nó". Có phải thế không,
thưa các Cha chính trực?
- Không, không đúng. - Trưởng lão nói.
- Trong tất cả các Treti-minei không có chuyện nào như thế cả ông nói về
