ANH EM NHÀ CARAMAZOV - Trang 960

rồi, đáng cho vào tập an bom lưu giữ. Tất nhiên là tôi cảm ơn anh ta, anh ta
khoái trá ra mặt. Tôi cảm ơn chưa hết lời thì Petr Ilych vào, thế là Rakitin
bỗng sầm mặt lại. Tôi thấy Petr Ilych vào là có điều gì gây trở ngại cho anh
ta, vì Rakitin nhất quyết muốn nói gì sau khi tặng thơ, tôi linh cảm thấy thế,
giữa lúc ấy Petr Ilych bước vào. Tôi liền đưa cho Petr Ilych xem bài thơ và
không nói là ai làm. Nhưng tôi tin chắc rằng chàng đoán ra ngay, tuy cho
đến bây giờ chàng ta vẫn không chịu nhận, mà vẫn nói rằng không đoán ra.
Ấy là chàng cố ý thế thôi. Petr Ilych lập tức cười phá lên và bình phẩm: thơ
dở quá, do một gã chủng sinh nào viết, và anh biết không, chàng phê phán
rất hăng, hăng ghê lắm! Còn anh bạn của anh, đáng lẽ phá lên cười, thì đột
nhiên lại nổi khùng… Trời ơi, tôi nghĩ, họ đánh nhau mất. "Tôi lầm đấy, -
Rakitin nói, - tôi làm để đùa chơi đấy thôi; bởi vì tôi coi việc làm thơ là hèn
hạ… Nhưng của tôi là thơ hay. Người ta muốn dựng tượng ông Puskin của
anh vì ông ta làm thơ ca ngợi cặp giò của phụ nữ, còn thơ của tôi có
phương hướng rõ ràng, anh là kẻ ủng hộ chế độ nông nô, anh chẳng có chút
lòng nhân đạo nào cả, chẳng có chút tình cảm khai sáng nào cả, anh chẳng
bận tâm gì đến sự tiến bộ, anh là một gã viên chức ăn hối lộ". Đến đây tôi
liền la lên và van xin họ. Còn Petr Ilych, anh biết đấy, chàng ta không phải
là người rụt rè, liền tỏ thái độ hết sức cao quý: chàng nhìn Rakitin với vẻ
giễu cợt, nghe và xin lỗi: "Tôi không biết. Nếu tôi biết thì tôi sẽ không nói
như vậy mà sẽ khen ngợi… Các nhà thơ đều dễ nổi cáu như vậy". Tóm lại,
phải độ hết sức cao thượng đó ngầm chứa một sự chế giễu sâu cay. Sau này
chính chàng ta, giải thích cho tôi rằng đấy chỉ là chế giễu, vậy mà lúc ấy tôi
lại tưởng là chàng ta nói thớt anh. Lúc bấy giờ tôi cũng nằm như đang nằm
bây giờ đây này, tôi chợt nghĩ: "nếu ta đuổi Rakitin ra vì hắn đã sỗ sàng
quát tháo với khách của ta ngay trong nhà ta dù hành động như vậy có cao
thượng không?". Anh có tin được không: tôi nằm, nhắm mắt và nghĩ: làm
như thế có nên không, và không biết quyết bề nào, tôi khổ tâm, rất khổ tâm,
tim đập thình thịch: quát lên hay không quát lên? Một tiếng nói bảo tôi:
quát mắng đi, một tiếng nói khác lại bảo: đừng quát mắng! Tiếng nói khác
ấy vừa lên tiếng dù tôi bỗng la lên và ngất đi. Tất nhiên là xảy ra chuyện ồn
ào Tôi bỗng nhỏm dậy và bảo Rakitin: "tôi lấy làm đau lòng phải tuyên bố