thập giá, đã nói: ‘Ta là kẻ chăn chiên nhân hậu, kẻ chăn chiên nhân hậu dành
tất cả tâm hồn vì con chiên của mình, và không một con nào chết...’ Chúng
ta không giết chết linh hồn con người! Vừa rồi tôi hỏi: thế nào là người cha,
và kêu lên rằng đấy là một từ vĩ đại, một danh hiệu quý giá. Nhưng thưa quý
vị bồi thẩm, phải dùng danh từ một cách ngay thẳng, và tôi xin phép gọi sự
vật bằng chính tên của nó: người cha như ông già Karamazov bị giết không
thể và không đáng được gọi là cha. Lòng yêu người cha không xứng đáng là
sự lố lăng, là không thể có được. Không thể tạo nên tình yêu từ chỗ không
có gì, chỉ có Chúa Trời mới sáng tạo từ cái không có gì. ‘Hỡi các cha, chớ
làm các con mình buồn phiền’ – một sứ đồ viết xuất phát từ trái tim rực lửa
tình yêu của mình. Không phải vì tình yêu mà bây giờ tôi dẫn ra những lời
thiêng liêng ấy, tôi nhắc lại cho tất cả những người làm cha. Ai cho tôi
quyền dạy những người cha? Chẳng ai cả. Là một con người và công dân,
tôi kêu gọi – vivos voco
. Chúng ta sống trên Trái đất không lâu, chúng ta
làm nhiều việc xấu và nói nhiều lời xấu xa. Bởi thế chúng ta sẽ nhân lúc
thuận tiện được giao tiếp với nhau để nói với nhau một lời tốt đẹp. Tôi đang
làm như thế: trong lúc còn đang ở đây, tôi lợi dụng phút này. Chẳng phải vô
cớ mà ý chí tối cao dành cho chúng ta diễn đàn này: cả người Nga nghe
chúng ta. Tôi nói không phải chỉ với những người cha có mặt ở đây, tôi kêu
lên với tất cả những người cha: ‘Hỡi những người cha, đừng làm cho con cái
mình buồn phiền.’ Trước hết chính chúng ta hãy thực hiện lời răn của Chúa
Kitô, rồi hãy cho phép mình đòi hỏi con cái chúng ta. Nếu không chúng ta
không phải là cha, mà là kẻ thù của con cái chúng ta, và chúng không phải là
con cái chúng ta, mà là kẻ thù của chúng ta, và chính chúng ta làm cho
chúng thành kẻ thù của chúng ta! ‘Các người đo người ta bằng cái gì thì
người ta cũng đo các người bằng cái ấy’ – đấy không phải là tôi nói, mà là
Phúc âm: hãy đo bằng cái thước mà người ta dùng để đo các vị. Làm sao kết
tội con cái, khi chúng ta đo chúng bằng cái thước của chúng ta? Mới đây ở
Phần Lan, một cô hầu gái bị nghi là đã bí mật sinh con. Người ta bắt đầu
theo dõi cô ta và trên gác trần, trong một góc sau đống gạch, người ta tìm
thấy chiếc rương, không ai biết là có chiếc rương đó, mở ra và tìm thấy xác
đứa trẻ sơ sinh bị cô ta giết. Cũng trong chiếc rương đó người ta còn tìm
