ANH EM NHÀ KARAMAZOV - Trang 361

xe riêng, kẻ đi bộ. Họ đến pháp trường: “Hãy chết đi, người anh em, – người
ta gào lên với Richard, – hãy chết trong Chúa, vì Chúa đã xuống ơn cho
cậu!” Rồi anh chàng Richard, nhận không biết bao nhiêu cái hôn của những
người anh em, bị kéo lên đoạn đầu đài, bị đặt lên thớt chém, và vì tình anh
em, người ta chặt đầu hắn, bởi Chúa đã xuống ơn cho hắn. Câu chuyện thật
đặc sắc. Tập sách mỏng ấy được dịch sang tiếng Nga bởi những người từ
thiện theo đạo Luther trong giới thượng lưu và được đem phát không coi
như phụ trương của một số báo và ấn phẩm khác, cốt là để giáo dục dân
Nga. Câu chuyện Richard bổ ích vì nó có tính dân tộc. Ở ta, mặc dù thật là
lố bịch nếu chặt đầu người anh em chỉ vì người đó đã trở thành anh em của
ta và Chúa đã xuống ơn cho người đó, nhưng tôi nhắc lại, chúng ta có thói
tục của chúng ta, gần như không thua kém. Ở ta, hành hạ bằng cách đánh
đập là một truyền thống lịch sử, đem lại khoái lạc trực tiếp và mau lẹ nhất.
Nekrasov có bài thơ kể câu chuyện gã mu-gích dùng roi quất vào mắt con
ngựa, “vào cặp mắt hiền lành”. Ai mà chưa từng thấy cảnh đó, đấy là đặc
tính Nga. Nhà thơ miêu tả một con ngựa đuối sức, phải kéo chiếc xe chất
quá nặng, xe sa lầy và con vật không thể kéo lên được. Gã mu-gích đánh nó,
đánh một cách điên cuồng, đánh mà không hiểu mình làm gì, trong cơn hăng
say gã quất túi bụi những đòn cực đau: “Dù mày không còn sức cũng cứ
phải kéo đi, chết cũng cứ phải kéo đi!” Con nghẽo lồng lộn, gã lại dùng roi
quất con vật không phương tự vệ, quất vào “cặp mắt hiền lành” đang ứa lệ.
Con vật cuống cuồng lồng lên, kéo được chiếc xe ra và cất bước, toàn thân
run rẩy, ngạt thở, loạng choạng, thỉnh thoảng lại nhảy cẫng lên, nom thiếu tự
nhiên và nhục nhã. Nekrasov vẽ ra một cảnh thật khủng khiếp. Nhưng đấy
mới chỉ là con ngựa, nhưng ngựa là trời cho ta để quất roi. Chính bọn Tatar
đã giải thích cho chúng ta như thế và tặng chúng ta chiếc roi để làm kỷ
niệm. Nhưng cũng có thể dùng roi đánh cả người nữa chứ. Có một ngài trí
thức hẳn hoi cùng với bà vợ dùng roi đánh con gái mình, con bé mới có bảy
tuổi, chuyện ấy tôi đã ghi lại tỉ mỉ. Ông bố vui sướng vì thanh roi có mắt
mấu, “đánh sẽ đau hơn”, ông ta nói, và ông ta bắt đầu “nện” con gái mình.
Tôi biết chắc hẳn là có những người càng đánh càng hăng, cứ mỗi roi càng
bốc lên đến mức cảm thấy một khoái lạc nhục dục, đúng là một khoái lạc