ném đá què chân con chó được ông tướng yêu quý. “Tại sao con chó quý
của ta khập khiễng?” Người ta trình với ông rằng chính thằng bé ấy ném đá
què chân chó. “A, thì ra là mày, – viên tướng nhìn thằng bé từ đầu đến chân,
– bắt lấy nó!” Người ta bắt nó ngay trước mặt mẹ nó, nó bị giam suốt đêm,
sáng tinh mơ viên tướng mặc lễ phục đầy đủ, lên ngựa sửa soạn đi săn, xung
quanh ông là bọn thực khách, chó, những kẻ trông coi chó, tất cả đều cưỡi
ngựa. Gia nhân tụ tập xung quanh để chứng kiến làm bài học, người mẹ của
đứa bé phạm tội đứng phía trước tất cả bọn họ. Thằng bé bị giải từ nhà giam
ra. Một ngày thu u ám, lạnh lẽo, đầy sương mù, đi săn thì rất tuyệt. Viên
tướng ra lệnh lột hết quần áo đứa trẻ, thằng bé bị lột trần truồng, nó run lên,
sợ đến phát điên, không dám kêu một tiếng. “Xua nó chạy đi!”, viên tướng
ra lệnh. “Chạy đi, chạy đi!”, những kẻ trông coi chó thét lên, thằng bé chạy...
“Thả chó!” – viên tướng quát và cho cả đàn chó săn đuổi theo đứa bé. Người
ta suỵt chó đuổi theo ngay trước mắt bà mẹ, bầy chó xé tan xác thằng bé!...
Viên tướng dường như bị đặt dưới sự giám hộ. Chứ... còn biết bắt ông ta đền
tội thế nào nữa? Xử bắn ư? Để thỏa mãn tình cảm đạo đức, phải xử bắn ư?
Nói đi, Alyosha!
– Bắn! – Alyosha khẽ thốt lên, môi tái nhợt méo xệch đi trong một nụ
cười, ngước mắt nhìn anh.
– Hoan hô! – Ivan reo lên, phấn khởi không rõ vì sao. – Chú mà nói thế
thì nghĩa là... Nhà khổ tu giỏi lắm! Vậy là vẫn có một con quỷ con ở trong
tim chú, Alyosha Karamazov!
– Tôi lỡ nói ra một điều phi lý, nhưng mà...
– Vấn đề chính là ở tiếng nhưng mà... – Ivan reo lên. – Này, anh chàng
tập tu ơi, chú nên biết rằng cõi thế gian này rất cần những cái phi lý. Thế
giới tồn tại dựa trên những cái phi lý, không có những cái đó thì trên đời sẽ
chẳng có chuyện gì nữa hết. Chúng ta biết cái mà chúng ta biết.
– Anh biết cái gì?
