nhân như thế đấy. Chỉ nghe đâu rằng hồi mới mười bảy tuổi, nàng đã bị một
kẻ nào lừa dối, đâu như một gã sĩ quan, sau đó gã bỏ rơi luôn. Gã sĩ quan bỏ
đi và lấy vợ ở đâu không rõ, còn Grushenka lâm vào cảnh nhục nhã và bần
cùng.
Nghe nói tuy Grushenka được ông già cứu ra khỏi cảnh cùng túng,
nhưng nàng vốn là con nhà tử tế, hình như thuộc giới tăng lữ, nàng là con
gái một viên trợ tế tạm nghỉ việc hay đại loại như thế. Thế rồi trong bốn năm
trời, cô bé mồ côi đa cảm, tủi hận, đáng thương đã trở thành một phụ nữ Nga
xinh đẹp, hồng hào, đẫy đà, tính tình bạo dạn và cương quyết, kiêu căng và
trâng tráo, thạo kiếm tiền, keo kiệt và thận trọng, không rõ bằng cách ngay
thẳng hay lừa lọc, nhưng theo người ta nói thì đã gây được một khoản vốn
riêng. Có một điều mọi người đều biết chắc: khó mà gần được Grushenka,
ngoài ông già bao nàng thì trong suốt bốn năm trời chưa có lấy một người
nào có thể khoe là đã được nàng ban ân huệ. Đấy là sự thật hiển nhiên, vì đã
có nhiều người theo đuổi phải bỏ cuộc, đặc biệt hai năm gần đây. Mọi mưu
toan đều uổng công, một số người chẳng những phải tháo lui mà còn bị chê
cười và mang nhục do sự khước từ cương quyết và cợt nhạo của cô nàng trẻ
tuổi khó tính. Người ta còn biết rằng cô nàng, đặc biệt năm gần đây, đã bắt
đầu chạy “phe”, và về mặt này nàng có khả năng lạ thường, thành thử rốt
cuộc nhiều người gọi nàng là ả Do Thái thực thụ. Không phải nàng cho vay
lãi, người ta biết rằng có thời gian nàng cùng với Fyodor Pavlovich
Karamazov mua hối phiếu với giá rẻ mạt, bằng một phần mười giá trị của
nó, rồi sau đó có những lần lại bán được nguyên giá. Samsonov ốm yếu,
năm gần đây hai chân sưng phù không đi lại được, góa vợ, một bạo Chúa
đối với các con trai đã trưởng thành, nhà tư bản lớn, một người keo kiệt và
khe khắt, nhưng lại chịu ảnh hưởng mạnh của cô gái được ông ta bao bọc,
thoạt đầu ông ta rất nghiệt ngã với nàng, bắt nàng sống kham khổ, “ăn chay
tu đạo”, như những kẻ hay giễu cợt đã nói. Nhưng Grushenka đã tự giải
phóng, đồng thời vẫn làm cho ông già tin tưởng vô hạn ở sự chung thủy của
nàng. Ông già này là một nhà kinh doanh lớn (bây giờ đã qua đời), cũng là
một người có tính cách khác thường, cái chính là keo kiệt và sắt đá, tuy
