được sáu hay bảy ngàn chứ không phải là ba ngàn... Cái chính là phải làm
xong ‘ngay hôm nay’. Tôi sẽ nhượng quyền cho cụ ở chỗ chưởng khế hoặc
giả... Tóm lại, tôi sẵn sàng làm mọi việc, trao cho cụ mọi giấy tờ cụ muốn,
tôi sẽ ký kết... chúng ta sẽ làm giấy tờ ngay bây giờ, nếu có thể được, nếu
như có thể được, ngay sáng hôm nay... Giá như cụ đưa cho tôi ba ngàn
đồng... bởi vì ở thị trấn này chẳng ai đọ được với cụ... như vậy là cụ sẽ cứu
tôi khỏi... tóm lại là cụ sẽ cứu được kẻ khốn khổ này để hắn làm một việc
hết sức cao quý, một việc vô cùng cao cả, có thể nói như vậy... vì tôi có tình
cảm hết sức cao quý với một người mà cụ biết rất rõ và được cụ chăm sóc
như con đẻ. Nếu không phải là cụ coi người đó như con thì tôi đã không đến
đây. Cụ có thể coi là ở đây có ba người chạm trán với nhau, bởi vì số mệnh
đúng là con quái vật đáng sợ, cụ Kuzma Kuzmich ạ! Đầu óc hiện thực, cụ
Kuzma Kuzmich ạ, cần có đầu óc hiện thực. Bởi vì cụ thì đáng xếp ra một
bên từ lâu rồi, vậy còn lại hai cái trán cụng nhau, tôi diễn đạt có thể là vụng
về, nhưng tôi đầu phải là nhà văn. Một cái trán là của tôi, còn cái kia là của
ông già ác ôn nọ. Vậy cụ chọn đi: tôi hoặc lão già ác ôn kia. Bây giờ tất cả ở
trong tay cụ: ba số phận và hai vận mạng... Xin cụ thứ lỗi, tôi nói lung tung,
nhưng cụ hiểu cho... nhìn cặp mắt đáng kính của cụ tôi thấy là cụ đã hiểu...
Còn nếu cụ không hiểu thì ngay hôm nay tôi sẽ gieo mình xuống nước, thế
là xong!”
Mitya chấm dứt đoạn diễn từ lố lăng của mình bằng câu “thế là xong”,
và chờ câu trả lời cho đề nghị dớ dẩn của mình. Nói xong câu cuối cùng,
chàng bỗng tuyệt vọng cảm thấy hỏng cả rồi, nhất là chàng đã phun ra
những lời lảm nhảm quái gở. “Lạ thật, khi đến đây mình tưởng đâu mọi
chuyện sẽ êm đẹp, thế mà bây giờ thì lại đâm ra lảm nhảm như vậy” – một ý
nghĩ thoáng qua trong đầu óc thất vọng của chàng. Suốt thời gian chàng nói,
ông già ngồi không nhúc nhích, dõi nhìn chàng bằng ánh mắt giá băng. Để
cho Mitya phải chờ chừng một phút, rồi Kuzma Kuzmich nói bằng giọng hết
sức kiên quyết và buồn rầu:
– Xin lỗi ông, chúng tôi không làm những loại công việc như thế.
