Trên cỗ xe thuê quá cũ kỹ, long sòng sọc nhưng rộng rãi, thắng một cặp
ngựa già sắc hồng đốm xám, cách xe trước của Miusov một quãng xa là
Fyodor Pavlovich và con trai ông ta là Ivan Fyodorovich. Dmitri
Fyodorovich đã được báo cho biết giờ họp từ hôm trước nhưng đến muộn.
Khách để xe cạnh bức tường vây ở khu vực nhà khách và đi bộ vào cổng tu
viện. Trừ Fyodor Pavlovich, ba người còn lại hình như chưa bao giờ thấy
một tu viện nào, còn Miusov ba mươi năm nay có lẽ không bước chân đến
nhà thờ. Ông nhìn xung quanh với vẻ tò mò có phần cố ý tỏ ra hơi lỗ mãng.
Nhưng đối với người có óc quan sát như ông thì ngoài nhà thờ và những nhà
phụ cũng hết sức bình thường, trong tu viện không còn cái gì đáng chú ý.
Những người đi lễ về sau cùng đang ra, vừa đi vừa cất mũ và làm dấu thánh.
Giữa đám bình dân cũng có những người thuộc tầng lớp cao hơn, hai ba bà
mệnh phụ, một viên tướng rất già; tất cả bọn họ đứng ở nhà khách. Một đám
ăn mày lập tức vây lấy các vị khách của chúng ta, nhưng chẳng ai cho họ cái
gì. Riêng có Pyotr Fomich Kalganov lấy trong ví tiền mười kopek, vội vã và
ngượng ngập – có trời biết tại sao lại như thế – giúi nhẹm cho một người đàn
bà, nói nhanh: “Chia đều cho tất cả.” Những người cùng đi với anh ta chẳng
ai để ý đến chuyện đó, vì vậy anh ta chẳng cần gì phải ngượng ngùng. Vậy
mà thấy thế anh ta càng ngượng ngập hơn.
Nhưng có một điều kỳ lạ: đáng ra người ta phải chờ đón họ, thậm chí
có lẽ phải tỏ ra trịnh trọng một chút: một vị khách mới đây đã cúng cho tu
viện một ngàn rúp, người kia là một điền chủ giàu có bậc nhất có thể nói là
bậc học rộng tài cao mà tất cả các thầy tu phần nào lệ thuộc vào ông ta về
quyền đánh cá trên sông, vì vụ kiện có thể dẫn đến tình thế ấy. Ấy thế mà
không một nhân vật chính thức nào ra đón khách. Miusov lơ đãng nhìn
những bia mộ ở gần nhà thờ và toan đưa ra nhận xét rằng các thân chủ hẳn là
phải trả giá đắt cho những bia mộ ấy mới được quyền chôn người nhà ở nơi
“thiêng liêng” như thế này, nhưng ông im lặng: thói mỉa mai thông thường
của người có đầu óc tự do gần như đã biến thành sự giận dữ.
