Ippolit Kirillovich đau răng, ông ta phải lánh đi nơi khác để khỏi phải nghe
bà ta rên la; viên bác sĩ thì buổi tối không thể không đánh bài. Nikolai
Parfenovich Nekhlyudov thì đã ba ngày trời dự tính tối hôm ấy sẽ làm như
tình cờ đến nhà Mikhail Makarovich, thực hiện một mưu đồ nham hiểm làm
cho bà con gái cả của ông ta là Olga Mikhailovna sửng sốt vì anh ta biết
điều bí mật của bà ta, biết hôm nay là sinh nhật của bà ta, điều mà bà ta
muốn giấu bọn chúng tôi, để khỏi phải mời mọi người đến khiêu vũ. Sẽ tha
hồ cười và nói xa xôi về cái tuổi của bà ta, mà hình như bà ta sợ để lộ tuổi,
và bây giờ anh ta nắm được bí mật của bà ta thì ngày mai anh ta sẽ nói với
tất cả mọi người, v.v và v.v... Về khoản này anh chàng trẻ tuổi là tay tinh
nghịch, chính các bà đã đặt cho anh ta cái biệt hiệu là gã ma lanh, và xem
chừng anh ta lấy thế làm thích thú. Tuy nhiên, anh ta thuộc loại người tử tế,
con nhà gia thế có giáo dục và có những tình cảm tốt lành, tuy thích ăn chơi,
nhưng rất hồn nhiên và bao giờ cũng lịch sự. Bề ngoài nom anh ta nhỏ nhắn,
yếu sức và ẻo lả. Trên những ngón tay thanh mảnh và nhợt nhạt của anh ta
bao giờ cũng lấp lánh mấy chiếc nhẫn hơi quá to. Khi thi hành chức trách
của mình, anh ta làm bộ quan trọng lạ thường, như thể anh ta coi chức
nghiệp và phận sự của mình là thiêng liêng. Đặc biệt khi hỏi cung những kẻ
giết người và gian phi thuộc lớp bình dân, anh ta biết cách làm cho họ luống
cuống và thực sự khiến họ kính trọng anh ta hay ít nhất cũng hơi ngạc nhiên.
Khi vào nhà cảnh sát trưởng, Pyotr Ilyich thực sự bàng hoàng: anh ta
bỗng thấy rằng ở đây người ta đã biết hết rồi. Đúng vậy, người ta thôi chơi
bài, thậm chí cả Nikolai Parfenovich cũng bỏ mấy cô nàng chạy đến, và bộ
dạng nom đến hung hăng. Pyotr Ilyich được biết một tin choáng người là
ông già Fyodor Pavlovich quả thật đã bị giết chết tối hôm ấy ở nhà ông ta, bị
giết và bị cướp của. Mãi đến lúc này anh ta mới được biết như sau:
Marfa Ignatyevna, vợ của Grigory (lão bị đánh gục dưới chân tường),
tuy ngủ say li bì trên giường và có thể cứ ngủ như thế đến sáng, nhưng bỗng
nhiên mụ thức giấc. Ấy là vì tiếng rú động kinh ghê gớm của Smerdyakov,
hắn vẫn nằm bất tỉnh ở phòng bên – khi bắt đầu cơn động kinh bao giờ hắn
