Samsonov...
Cố nhiên chúng tôi sẽ không lặp lại ở đây câu chuyện tỉ mỉ của chàng
mà bạn đọc đã biết. Người kể chuyện nôn nóng muốn kể lại hết, cho đến
từng chi tiết nhỏ nhặt, cũng là để cho chóng xong việc. Nhưng trong lúc
chàng nói thì người ta ghi biên bản, vì vậy phải bảo chàng dừng lại. Dmitri
Fyodorovich phản ứng về việc đó, nhưng vẫn chịu thua, chàng cáu kỉnh, tuy
vẫn hồn hậu. Của đáng tội, đôi khi chàng kêu lên: “Thưa các ông, các ông
làm thế thì đến cả Chúa Trời cũng phát khùng lên mất” hay “Các ông có biết
rằng các ông chỉ làm tôi nổi cáu lên một cách vô ích không?”, nhưng tuy
thế, chàng vẫn còn muốn thổ lộ tâm tình trên tinh thần bạn bè. Như vậy,
chàng kể về việc hôm kia Samsonov đã cho chàng “một quả lừa” ra sao (bây
giờ chàng đã biết rõ rằng hôm ấy chàng đã bị một quả lừa). Việc bán chiếc
đồng hồ lấy sáu rúp để có tiền đi đường thì viên dự thẩm và viên biện lý
chưa biết, điều đó lập tức khiến họ hết sức chú ý và làm cho Mitya phẫn nộ
vô cùng: họ thấy cần thiết phải ghi lại tỉ mỉ sự việc đó vì nó là bằng chứng
thứ hai xác nhận rằng hôm trước chàng hầu như không có một xu dính túi.
Dần dần Mitya trở nên cau có. Tiếp đó, sau khi thuật lại chuyến đi gặp
Liagavy, đêm trong căn nhà gỗ ngạt hơi bếp lò... chàng kể cả việc mình trở
lại thành phố, và đến đây, chẳng cần ai đặc biệt yêu cầu, tự chàng bắt đầu
miêu tả nỗi ghen tuông giày vò về Grushenka. Người ta im lặng chăm chú
nghe chàng và đặc biệt chú ý đến việc từ lâu chàng đã đặt một trạm quan sát
để rình Grushenka ở phía sau nhà Fyodor Pavlovich, trong vườn nhà Maria
Kondratievna, và Smerdyakov là kẻ thông tin cho chàng: họ rất quan tâm
đến điều đó và ghi vào biên bản. Chàng nói về sự ghen tuông của mình một
cách sôi nổi và rườm rà, tuy trong thâm tâm chàng xấu hổ vì đã phơi bày
những tình cảm thầm kín nhất của mình, có thể nói là “nhục với bàn dân
thiên hạ”, nhưng rõ ràng chàng vượt qua sự xấu hổ để được coi là chân thực.
Luồng mắt nghiêm khắc lạnh lùng của viên dự thẩm, đặc biệt của viên biện
lý, cứ xoáy vào chàng suốt thời gian chàng kể lể cuối cùng đã làm cho chàng
bối rối: “Thằng nhãi Nikolai Parfenovich này mà mấy ngày trước ta còn tán
nhăng với hắn về phụ nữ và thằng cha biện lý ốm o này không đáng mặt để
