– Cậu vẫn nghĩ về Trái đất chúng ta hiện giờ. Nhưng Trái đất hiện giờ,
có lẽ tự nó đã lặp lại đến tỷ lần; nó sống hết thời, đóng băng, nứt nẻ, rã ra,
tan thành những nguyên tố hợp thành, lại nước trên đất rắn, rồi lại sao chổi,
lại mặt trời, lại Trái đất từ mặt trời – đấy là sự phát triển có lẽ đã lặp đi lặp
lại vô vàn lần vẫn trong hình thức như thế, cho đến từng nét nhỏ, buồn chán
hết chỗ nói...
– Ờ, thế khi ông ta đến nơi thì sao?
– Người ta vừa mở cửa thiên đàng cho ông ta và ông ta vào thì chưa
được hai giây – theo đồng hồ của ông ta (tuy chiếc đồng hồ của ông ta, theo
tôi, hẳn đã phải rã ra thành những nguyên tố hợp thành trong túi ông ta từ
lúc đi đường) – chưa được hai giây ông ta đã kêu lên rằng trong hai giây ấy
ông ta không chỉ đi được một triệu tỷ tỷ, mà là một triệu tỷ của hàng triệu tỷ
tỷ mà còn nâng lên lũy thừa một triệu tỷ tỷ tuổi! Tóm lại ông ta hát
“hosannah” và còn thêm thắt vào, đến nỗi một số người có cách suy nghĩ
cao quý hơn lúc đầu không muốn bắt tay ông ta: ông ta nhảy quá nhanh sang
phía bảo thủ. Một bản chất Nga. Tôi nhắc lại: truyền thuyết. Mua bao nhiêu,
bán bấy nhiêu. Ở nơi chúng tôi người ta quan niệm như thế về tất cả những
vấn đề đấy.
– Ta tóm được ngươi rồi! – Ivan kêu lên với niềm vui sướng gần như
trẻ thơ, như thể đã nhớ hẳn lại được điều gì. – Chuyện giai thoại đó về một
triệu tỷ tỷ năm là do ta nghĩ ra! Hồi ấy ta mười bảy tuổi, ta học trung học...
hồi đó ta sáng tác ra giai thoại ấy và kể cho một người bạn có họ là
Korovkin, đấy là ở Moskva... Câu chuyện ấy đặc sắc đến mức ta không thể
vay mượn ở đâu ra. Ta đã quên nó... nhưng bây giờ ta nhớ lại trong tiềm
thức, ta tự nhớ lại chứ không phải ngươi kể cho ta! Đôi khi người ta nhớ ra
hàng ngàn chuyện trong tiềm thức, ngay cả khi bị đưa đi hành quyết, nhớ lại
trong mơ. Ngươi chính là giấc mơ ấy! Ngươi là giấc mơ và không tồn tại!
– Căn cứ vào việc cậu bác bỏ một cách say mê như thế thì tôi tin chắc
rằng dù sao cậu vẫn tin là có tôi. – Người thượng lưu bật cười.
