– Bằng kinh nghiệm của tình yêu thể hiện trong hành động. Hãy cố
gắng luôn luôn yêu đồng loại bằng tình yêu thể hiện trong hành động. Con
càng tấn tới trong tình yêu thì sẽ càng tin vào sự hiện hữu của Chúa và vào
sự bất diệt của linh hồn con. Nếu con đạt tới sự hy sinh hoàn toàn trong tình
yêu đồng loại thì không một mối hồ nghi nào có thể len vào tâm hồn con.
Điều đó đã được thử thách đúng như vậy đấy.
– Tình yêu thể hiện trong hành động? Đây lại là một câu hỏi, một câu
hỏi hóc búa! Thưa Cha, con yêu nhân loại đến mức – chẳng biết Cha có tin
không – đôi khi con mơ ước vứt bỏ tất cả, tất cả những gì con có, bỏ cả Liza
đi làm bà phước. Con nhắm mắt, nghĩ ngợi và mơ ước; những lúc ấy con
cảm thấy mình có sức mạnh vô địch. Không một vết thương nào, không một
vết loét mưng mủ nào có thể làm con sợ. Con muốn tự tay mình băng bó và
rửa các vết thương, con muốn làm hộ lý chăm sóc cho những người đau khổ
ấy, con sẵn lòng hôn những vết loét ấy...
– Con mơ ước như vậy, chứ không mơ ước gì khác thì cũng là nhiều rồi
và đó là điều tốt đẹp. Rồi sẽ có lúc tình cờ con thực sự làm một việc thiện.
– Vâng, nhưng liệu con có thể chịu đựng được lâu dài một cuộc sống
như thế không? – Bà ta nói tiếp bằng giọng nồng nhiệt và gần như điên loạn.
– Đấy là câu hỏi quan trọng nhất! Đấy là câu hỏi làm con khổ tâm hơn hết.
Con nhắm mắt lại và tự hỏi liệu ta có thể chịu đựng được lâu dài trên con
đường ấy hay không? Nếu người bệnh được ta rửa vết thương không tức
thời biểu lộ sự biết ơn, mà ngược lại còn trái tính trái nết hành ta, không quý
trọng và không biết đến sự phục dịch đầy lòng nhân ái của ta, còn quát mắng
ta, đòi hỏi thô lỗ, thậm chí kêu ca với cấp trên của ta (điều này thường xảy
ra với những người quá đau khổ), nếu vậy thì sao? Tình yêu của ta có còn
không? Thế rồi, Cha tưởng tượng xem, con đã rùng mình mà quyết định:
nếu có cái gì có thể làm nguội lạnh tức khắc tình yêu “trong hành động” của
con đối với nhân loại thì đấy chỉ là sự vô ơn. Tóm lại, con làm việc để được
trả công, con đòi phải trả công ngay, nghĩa là phải được khen ngợi, tình yêu
phải được đền đáp bằng tình yêu!
