đem ngâm, dùng để dệt sô gai, vì nó đen và xù xì nên chỉ dùng làm đồ tang
và túi đựng đồ. Hạt của nó cũng ăn được.
(2) Nhan Hồi là người nước Lỗ thời Xuân Thu (từ nửa sau của thế kỷ 8
TCN đến nửa đầu thế kỷ thứ 5 TCN), ông tôn sùng Khổng Tử và đã lý giải
sâu sắc học thuyết tư tưởng của Khổng Tử; hơn nữa suốt đời nỗ lực thực
hành lời dạy của thầy, để đức hạnh lưu danh với đời.
Sinh thời Nhan Hồi học tập hết sức khắc khổ. Nhưng dù điều kiện học tập
rất gian khổ, ông lại có thể sống thanh bần vui với Đạo. Sớm làm tối nghỉ,
ra sức học hành nghiên cứu Thi Lễ, toàn tâm theo đuổi sự nghiệp học tập,
đem những lời thầy dạy ôn lại nhiều lần, có thể “học một biết mười”.
Khổng Tử khen ngợi rằng: “Nhan Hồi thật tuyệt vời, mỗi bữa chỉ ăn một
bát cơm, chỉ uống một bát canh, ở trong gian phòng đơn sơ, có thể nhẫn
chịu được những gian khổ mà người khác không cách nào nhẫn chịu nổi,
chí hướng cao xa của bản thân không mảy may thay đổi, kiên trì bền bỉ học
tập, thật giỏi lắm!”. Nhan Hồi thấu hiểu hàm nghĩa của chữ “Nhân” mà
Khổng Tử đề xướng, đồng thời hết lòng nỗ lực thực hành. Tính tình ông
khiêm tốn “Không giận cá chém thớt, không tái phạm lỗi lầm”. Khổng Tử
hỏi ông về đạo xử thế, ông nói: “Người nào thiện với trò, trò cũng thiện với
người đó; người nào không thiện với trò, trò vẫn thiện với người đó”.
Khổng Tử khen ngợi rằng: “Hồi dã, kỳ tâm tam nguyệt bất vi nhân, kỳ dư
tắc nhật nguyệt chí yên nhi dĩ hĩ”, “Tự ngô hữu hồi, môn nhân ích thân”.
(Tạm dịch: “Nhan Hồi trong tâm ba tháng không làm trái với đức Nhân; từ
đó về sau thì luôn như vậy mà thôi”, “Từ khi ta có Nhan Hồi, học trò càng
như người thân”).
Cả đời Khổng Tử khởi xướng nền chính trị nhân từ và đạo đức, Nhan Hồi
đã xem chí hướng của thầy như chí hướng của mình mà suốt đời làm theo.
stevenqb1890
