loại vũ khí mới (mìn, thuỷ lôi và phương tiện vận chuyển các loại vũ khí này
– tàu rải mìn và tàu ngầm), vai trò của tàu chiến đã giảm đi đáng kể. Đương
nhiên là Mahan không thể tính đến những tác nhân này, vì khi chấp bút tác
phẩm những tác nhân này vẫn còn ở dạng phôi thai.
Những công trình đầu tiên của Mahan, trong đó có tác phẩm Ảnh
hưởng của sức mạnh trên biển đối với lịch sử, là những tác phẩm có ý nghĩa
lịch sử là chính, và là tài liệu chuẩn bị cho quá trình soạn thảo chiến lược hải
quân, như một phạm trù riêng biệt của nghệ thuật hải chiến. Năm 1911,
Mahan công bố công trình lí thuyết quân sự Chiến lược hải quân, chuyên
bàn về các nguyên tắc hải chiến. Những bài giảng về chiến lược của ông tại
Học viện Hải quân Hoa Kì trong những năm 1887 – 1911 được đưa vào tác
phẩm này. Ở đây, nhà khoa học đã dành nhiều thời gian để xem xét thành tố
“khu vực”, tức là tác nhân địa lí. Ông coi việc chia hạm đội Mỹ thành Thái
Bình Dương và Đại Tây Dương là một khiếm khuyết.
Bình luận về tác phẩm Chiến lược hải quân của Mahan, giáo sư – thiếu
tướng thuộc Viện Hải quân thành phố Nikolaev, ông N.L. Klado, viết:
“Trong những chương này không hề có nghiên cứu nào viết về nguồn gốc
của chiến tranh, không có những ‘nguyên lí’ được hình thành trên cơ sở của
nghiên cứu như thế, không có nghiên cứu về thành phần và các tình huống,
nếu không kể phần địa lí, không có nghiên cứu về điều kiện vật chất và tinh
thần trong quá trình tác chiến, không có mục tiêu của chiến tranh, không có
học thuyết về kế hoạch, không hề có phân loại chiến dịch… tóm lại, không
có đường lối chiến lược, còn về cái có, ở đây đã trình bày xu hướng sai lầm
và có hại, đó là ảnh hưởng của một mình thành tố địa lí đối với việc thực
hiện các chiến dịch mang tầm chiến lược, luôn luôn cần phải nhớ điều đó
trong khi sử dụng công trình này như một tài liệu trong lĩnh vực chiến lược
và xây dựng lí thuyết về chiến lược.”
Quan điểm của Mahan bị các lí thuyết gia hải quân Liên Xô phê phán
quyết liệt nhất. Trước hết đó là vì ông truyền bá tính bất di bất dịch của
những nguyên tắc quan trọng nhất của nghệ thuật hải chiến.
