chỉ huy của Tourville. Việc chinh phục cái tính cứng đầu này diễn ra một
cách nhanh chóng, đó là nói cho đến khi hải quân đồng minh với lực lượng
vượt trội đến gần và buộc Tourville phải rút về Toulon. Điều đó đã cứu được
Barcelona. Từ đó cho đến khi hai cường quốc trên biển quyết định kí hoà
ước, hạm đội của họ vẫn dừng chân ở bờ biển Tây Ban Nha và chặn đứng
được chiến thắng của quân Pháp. Năm 1697, khi William muốn kí hoà ước
và Tây Ban Nha khước từ, Louis lại đưa quân xâm lược nước này, còn hạm
đội đồng minh thì không tới, lúc đó Barcelona mới thất thủ.
Trong thời gian đó cuộc viễn chinh của hải quân Pháp chống lại
Cartagena ở Nam Mỹ (đây là thành phố ở phía bắc Colombia, không phải
Cartagena ở Tây Ban Nha – ND) giành được thắng lợi. Tây Ban Nha, do bị
giáng hai đòn đau như thế – cả hai đều do đối thủ kiểm soát được mặt biển
thực hiện – đã chấp nhận điều kiện hoà bình.
Chức năng thứ ba của lực lượng hải quân đồng minh là bảo vệ ngành
thương mại trên biển, và ở đây – nếu tin vào tài liệu lịch sử – họ đã thất bại
thảm hại. Chưa bao giờ cuộc chiến chống lại ngành thương mại lại được tiến
hành trên bình diện rộng và có kết quả to lớn như trong giai đoạn này.
Những chiến dịch rộng lớn nhất và tàn phá dữ dội nhất lại được thực hiện
vào đúng lúc những hạm đội lớn của Pháp không còn hiện diện trên biển
nữa, nghĩa là trong những năm sau trận La Hougue. Dường như điều này trái
ngược với khẳng định rằng cuộc chiến như thế phải được những hạm đội
mạnh hoặc những hải cảng ở gần hỗ trợ. Cần phải thảo luận một cách kỹ
lưỡng, bởi thiệt hại đối với ngành thương mại do các tàu lùng gây ra là tác
nhân quan trọng buộc các cường quốc trên biển phải hướng tới hoà bình với
Pháp, vì thu nhập từ ngành thương mại đã giúp các nước này nuôi được
quân đội của mình và tài trợ cho quân đội các nước tham chiến trên lục địa,
đấy chính là phương tiện chính để các nước đó có thể kéo dài chiến tranh, và
Pháp đã đặt cho họ điều kiện. Tấn công và bảo vệ nền thương mại vẫn còn là
vấn đề nóng bỏng hiện nay.
Cần phải nói ngay rằng, quá trình suy sụp của hải quân Pháp đã diễn ra
một cách từ từ, và ảnh hưởng về mặt đạo đức của cuộc chiến tranh chống lại
