dưới quyền chỉ huy của Benedict Arnold đã tàn phá vùng đồng bằng sông
James và thiêu rụi Richmond vào tháng 1 năm đó. Người Pháp hi vọng sẽ
bắt sống được Arnold, cho nên Lafayette cùng 1.200 binh sĩ được đưa tới
Virginia, và buổi chiều ngày 8 tháng 3 một hải đội Pháp rời cảng Newport
nhằm kiểm soát vịnh Chesapeake để hỗ trợ đơn vị bộ binh của ông này. Đô
đốc Arbuthnot, chỉ huy hạm đội Anh ở vịnh Gardiner
, nhờ lực lượng tình
báo mà biết được tin này, bắt đầu đuổi theo vào sáng ngày 10 tháng 3, tức là
sau khi hải đội Pháp lên đường đã được 36 tiếng đồng hồ. Không biết do cẩn
thận hay nhờ may mắn, nhưng ông đã sắp xếp thời gian chu đáo đến mức
khi hai hạm đội trông thấy nhau – ngoài khơi, không xa những mỏm đá ở
Chesapeake – thì quân Anh đang đi trước
(Sơ đồ XII, A, A). Họ sẵn sàng
chiến đấu ngay lập tức, đến lượt mình, quân Pháp cũng sắp thành đội hình
chiến đấu. Lúc đó đang có gió tây nên không bên nào có thể đi thẳng vào
trong vịnh.
Lực lượng hai bên gần như ngang nhau, mỗi bên đều có 8 con tàu;
nhưng bên Anh có một tàu trang bị 90 khẩu pháo, trong khi một chiếc bên
phía Pháp lại chỉ là tàu khu trục loại lớn, chiếc này cũng nằm trong đội hình
chiến đấu. Mặc dù vậy, rõ ràng, nếu là một vị chỉ huy kiên cường và trung
thành với đường lối của Pháp thì ông ta phải quyết tâm chiến đấu, nhưng
điều đó đã không xảy ra, đấy chắc chắn là do thiện chí của phó đô đốc
Destouches hay do một nguyên nhân nào khác chứ khống phải nhắm vào
mục tiêu trong tương lai mà độc giả của lịch sử hải quân Pháp phải nghe quá
nhiều rồi. Thời tiết dữ dội và nguy cơ có bão. Gió, sau khi đổi hướng vài
lần, chuyển sang hướng đông bắc, tuy sóng to, nhưng thuận lợi cho việc vào
vịnh. Lúc đó cả hai hạm đội đều hướng ra biển, gió thổi vào mạn trái, tàu
Pháp đi trước và ở gần chiếc đi đầu của quân Anh (B, B). Từ vị trí này, họ
lần lượt quay lại ngay trước mũi tàu Anh, và ở vị trí dưới chiều gió, tiện lợi
cho việc sử dụng những khẩu đại bác ở tầng dưới mà khi sóng to và ở đầu
hướng gió thì không sử dụng được. Quân Anh tiếp tục theo hướng cũ cho
đến khi đội hình địch song song với họ rồi cùng quay lại và lập tức tấn công
với cách thức thường thấy và kết quả thường thấy (C). Cột buồm của 3 chiếc
đi đầu bị hư hại nặng; nhưng đến lượt mình, họ vẫn tập trung toàn bộ hoả
