vực hoạt động mới cho đội tàu, tìm kiếm thêm công việc cho dân chúng,
thêm tài sản và tiện nghi cho chính mình.
Nhu cầu của thương mại không chỉ là sự bảo đảm an toàn trên những
điểm đến của con đường thiên lí. Tất cả các chuyến hải hành đều dài và
nguy hiểm, trên đại dương lại thường xuất hiện những con tàu thù nghịch.
Trong thời kì việc xâm chiếm các vùng đất làm thuộc địa còn diễn ra phổ
biến, trên các đại dương dường chẳng có luật lệ gì, hiện chẳng còn mấy
người nhớ được chuyện đó, và có những giai đoạn hoà bình giữa các dân tộc
ven biển vừa hiếm lại vừa ngắn. Vì vậy, xuất hiện nhu cầu phải có những
trạm dừng chân trên đường hàng hải, ví dụ như mũi Hảo Vọng, đảo St.
Helena và Mauritius. Lúc đầu không phải vì mục đích thương mại mà vì
mục đích phòng thủ và chiến tranh nên người ta cần chiếm những vị trí như
Gibraltar, Malta, Louisburg, ở lối vào vịnh Lawrence – những vị trí trọng
yếu có tính chiến lược, nhưng cũng không phải hoàn toàn như thế. Các
thuộc địa và những vị trí ở các nước thuộc địa, về tính chất, có khi là vị trí
thương mại, có khi lại là vị trí quân sự; chỉ những khu vực đặc biệt, ví dụ
như New York, mới có giá trị quan trọng như nhau, cả về thương mại lẫn
quân sự.
Ba lĩnh vực: 1) sản xuất hàng hoá để trao đổi, 2) vận chuyển đến nơi
trao đổi và 3) các thuộc địa hỗ trợ, mở mang hoạt động vận chuyển và che
chở bằng cách tạo thêm những khu vực an toàn – chìa khoá cho nhiều vấn
đề của lịch sử cũng như chính sách của các nước nằm bên bờ biển phải được
tìm trong ba lĩnh vực trên, chính sách thay đổi cùng với tinh thần của thời
đại, với đặc điểm cùng khả năng nhìn xa trông rộng của nhà cầm quyền.
Nhưng lịch sử các nước ven biển phần lớn lại được quyết định bởi những
điều kiện của vị trí địa lí, chiều dài và hình thế bờ biển, số dân và đặc điểm
người dân – tức là được quyết định bởi điều kiện tự nhiên chứ không phải
bởi sự khôn ngoan và nhìn xa trông rộng của chính phủ. Tuy nhiên, phải
công nhận và sau này sẽ thấy rằng hành động sáng suốt hoặc thiếu sáng suốt
của những con người cụ thể, trong những giai đoạn nhất định, đã có ảnh
hưởng lớn đối với sự phát triển của sức mạnh trên biển theo nghĩa rộng, bao
