Những quy định cụ thể nhất từ chính quốc cũng không thể tạo ra kết quả tốt
bằng thái độ ôn hoà, đó là nói trong trường hợp tính cách của dân tộc đã có
sẵn nhân tố tự phát triển. Các thuộc địa thành công cũng không chứng tỏ
chính quyền ở đó sáng suốt hơn các thuộc địa thất bại. Thậm chí còn ngược
lại. Nếu chính phủ có hệ thống giám sát tinh vi, làm cho phương tiện phù
hợp với mục đích, chăm sóc một cách kĩ lưỡng, có thể giúp cho thuộc địa
phát triển thì người Anh không có khả năng bằng người Pháp; nhưng Anh
chứ không phải Pháp lại là nước có nhiều thuộc địa nhất thế giới. Sự thành
công của các nước thuộc địa, cùng với những ảnh hưởng kèm theo của nó
đối với ngành thương mại và sức mạnh trên biển, phụ thuộc chủ yếu vào đặc
tính của dân tộc; vì thuộc địa phát triển nhanh nhất khi nó được phát triển
một cách độc lập và hoàn toàn tự nhiên. Tính cách của người đi khai phá
thuộc địa chứ không phải sự quan tâm của chính phủ chính quốc là yếu tố
căn bản trong sự phát triển của thuộc địa.
Sự thật này càng hiển nhiên hơn vì tất cả các chính phủ chính quốc đều
có thái độ hoàn toàn đố kị đối với các thuộc địa của họ. Dù được hình thành
bằng cách nào, sau khi đã có một tầm quan trọng nào đó, sau khi thuộc địa
trở thành con bò sữa đối với chính quốc thì dĩ nhiên chính quốc phải quan
tâm, nhưng đó là sự quan tâm đối với phần tài sản, tương đương với lợi ích
mà nó mang lại. Chính quốc dùng luật pháp để nắm độc quyền ngoại thương
của thuộc địa, tìm cách đưa người của mình vào các vị trí béo bở trong chính
quyền thuộc địa, và cho đến nay vẫn coi lãnh thổ bên ngoài là chỗ để tống
khứ những kẻ cứng đầu hoặc vô tích sự. Tuy nhiên, lực lượng quân sự ở tất
cả các thuộc địa vẫn là thành phần không thể thiếu của chính phủ chính
quốc.
Thành tựu phi thường và độc nhất vô nhị của Anh, trong vai trò một
nước chiếm hữu thuộc địa nhiều nhất thế giới, hiển nhiên đến mức cần phải
dừng lại xem xét, và nguyên nhân của nó có lẽ chủ yếu do hai đặc điểm của
tính cách dân tộc. Thứ nhất, người Anh đi khai phá thuộc địa cảm thấy rất tự
nhiên và sẵn sàng định cư ở vùng đất mới, coi quyền lợi của quốc gia mới
cũng là quyền lợi của mình, và mặc dù vẫn giữ tình cảm với quê hương,
