ANNA KARENINA - Trang 477

cả những ai đã thử hợp lý hóa phương thức canh tác: trừ vài trường hợp đặc
biệt, tất cả đều phải bỏ tiền túi ra bù. Chính anh, liệu anh có thể nói cái cơ
nghiệp của anh đã sinh lợi không? - Levin nói và thấy ngay trong mắt
Xvyajxki cái vẻ hoảng hốt thoáng qua chàng vẫn bắt gặp khi muốn đi sâu
vào quá "phòng tiếp tân" của tâm tưởng Xvyajxki.
Vả lại Levin không phải hoàn toàn có thiện ý khi đặt câu hỏi đó.
Trong lúc uống trà, bà chủ nhà vừa nói cho chàng biết là mùa hè năm đó,
họ có mời ở Moxcva về một chuyên viên kế toán người Đức, với tiền công
năm trăm rúp, hắn đã tính xong các khoản thu chi trong sản nghiệp của họ
và thấy lỗ vốn ba nghìn rúp có lẻ. Bà ta không nhớ đích xác là bao nhiêu,
nhưng viên kế toán đã tính cho bà đến từng đồng xu bẻ làm tư.
Lão địa chủ mỉm cười khi nghe ám chỉ đến mức thu hoạch của sản nghiệp
Xvyajxki. Rõ ràng ông ta thừa biết vị đại biểu quý tộc láng giềng của mình
có thể thu được ở ruộng đất bao nhiêu lợi tức.
- Có lẽ cũng không lấy gì làm khá lắm, - Xvyajxki trả lời, nhưng đó cùng
lắm chỉ chứng tỏ tôi là một nhà nông tầm thường hoặc tôi bỏ vốn ra là để
gia tăng địa tô.
- à! Địa tô, - Levin hốt hoảng kêu lên. - Có thể là ở châu Âu, nơi mà lao
động làm cho ruộng đất tốt hơn lên, thì còn có chuyện địa tô đấy, nhưng
còn ở nước ta, càng trồng trọt ruộng đất càng xấu đi. Trong điều kiện như
vậy, không thể có địa tô được.
- Sao lại không có địa tô? Dù sao cũng đã thành luật pháp.
- Vậy thì chúng ta là ngoại lệ: đối với chúng ta, địa tô không giải thích
được gì cả, nó chỉ làm rắc rối thêm vấn đề. Không, anh bảo làm sao mà cái
lý thuyết về địa tô lại có thể...
- Các ông có dùng sữa chua không ạ? Masa, mình cho mang sữa chua hoặc
phúc bồn tử ra đây nhé, - Xvyajxki bảo vợ. - Lạ thật, sao năm nay mùa
phúc bồn tử lại kéo dài đến thế.
Và Xvyajxki đứng lên, vẻ rất hoan hỉ, và lảng đi, coi như câu chuyện đã kết
thúc, trong khi Levin cho là vừa mới bắt đầu mà thôi.
Mất người tiếp chuyện, Levin tiếp tục nói với lão địa chủ, cố trình bày cho
ông ta thấy mọi khó khăn là ở chỗ không tìm hiểu đức tính và tập quán của