Lev Tolstoy
Anna Karenina
Chương 10
Petxov vốn ưa bàn vấn đề gì thì phải bàn đến nơi đến chốn và ông càng
không thoả mãn về kết luận của Xergei Ivanovitr vì thấy quan điểm của
mình có phần đuối lý.
- Khi nói đến mật độ dân số, tôi không bao giờ hiểu vỏn vẹn có thế mà phải
kết hợp với cơ sở chứ không phải trên nguyên tắc, - ông quay về phía
Alecxei Alecxandrovitr nói, sau khi ăn món xúp rau.
- Tôi thấy tất cả những cái đó chỉ là một thôi; - Alecxei Alecxandrovitr
chậm rãi đáp. - Theo ý tôi, một dân tộc chỉ tác động được đến một dân tộc
khác, khi có nền văn minh tiên tiến hơn, khi...
- Vấn đề chính là ở chỗ đó, - Petxov ngắt lời, giọng trầm trầm (ông bao giờ
cũng nói hấp tấp và lúc đó như dốc hết tâm trí vào lời nói), - thế nào là văn
minh tiên tiến hơn? Giữa người Anh, người Pháp, người Đức, người nào ở
một trình độ văn minh tiên tiến hơn? Ai sẽ đồng hóa ai? Sông Ranh đã trở
thành của nước Pháp, nhưng người Đức không vì thế mà thấp kém đi, - ông
ta cất cao giọng. - ở đây, có quy luật khác.
- Tôi nghĩ cán cân bao giờ cũng nghiêng về phía nền văn hóa chân chính, -
Alecxei Alecxandrovitr cau mày nói.
- Nhưng thế nào là dấu hiệu của nền văn hóa chân chính? - Petxov nói.
- Tôi thấy hình như điều đó mọi người đều biết cả rồi, - Alecxei
Alecxandrovitr nói.
- Liệu mọi người có biết rõ điều đó đến thế không? - Xergei Ivanovitr xen
vào với một nụ cười ranh mãnh. - Hiện nay người ta thừa nhận nền văn hóa
đó dựa trên giáo dục kinh điển, tuy nhiên, chúng ta vẫn dự nhiều cuộc tranh
luận gắt gao về vấn đề này và không thể phủ nhận phe đối lập đã sử dụng
những lý lẽ rất vững vàng.
- Ông đứng về phe cổ điển ư, Xergei Ivanovitr? Mời ông xơi rượu
Buorgonh nhé! - Xtepan Arcaditr nói.
- Đây, tôi không phát biểu ý kiến cá nhân, - Xergei Ivanovitr cười độ lượng,
