ANNA KARENINA - Trang 652

liền nói:
- So với lần tôi được xem gần đây thì bức tranh của ông đã tiến nhiều lắm.
Hôm nay cũng như hôm đó, cái làm tôi chú ý nhất là bộ mặt Pilat. Ta thấy
rõ con người trung thực và ưu tú đó, nhưng quan liêu đến tận xương tuỷ,
không hề ý thức được việc mình làm. Nhưng tôi thấy hình như…
Bộ mặt linh hoạt của Mikhailov bỗng nhiên ngời sáng, đôi mắt long lanh.
Ông muốn nói điều chi, nhưng bối rối, không thốt nên lời và vờ ho. Mặc
dầu ông thấy sự hiểu biết nghệ thuật của Golenichsev rất tầm thường, mặc
dầu điều nhận xét về bộ mặt Pilat thật vô nghĩa, mặc dầu lời bình phẩm đã
bỏ qua điều chủ yếu khiến ông phật ý, Mikhailov vẫn lấy thế làm vui
sướng. Chính ông cũng đã nghĩ về bộ mặt Pilat như lời Golenichsev nói.
Dù đó chỉ là một trong muôn ngàn lời bình phẩm xác đáng có thể nêu ra đối
với bức tranh, nhận xét của Golenichsev vẫn không vì thế mà kém phần
quan trọng đối với ông. Ông bỗng thấy mến ông khách và đột nhiên từ chán
nản trở nên phấn khởi. Lập tức, bức tranh sinh động hẳn lên trước mắt ông
và mang theo vẻ phức tạp của tất cả những gì đang sống thật. Mikhailov
một lần nữa định nói chính ông cũng hiểu Pilat theo cách đó, nhưng môi
ông lại bắt đầu run bần bật và không sao thốt ra lời.
Vronxki và Anna thì bàn tán bằng cái giọng rì rầm thường thấy ở các triển
lãm hội hoạ, một phần để khỏi làm mếch lòng nghệ sĩ, một phần để khói
nói to những lời ngỡ ngẩn dễ buột miệng thốt ra khi bàn về nghệ thuật.
Mikhailov ngỡ là chính họ cũng xúc động trước bức tranh. Ông bước đến
gần hai người.
- Vẻ mặt Jêxe thật tuyệt! - Anna nói. Trong tất cả những cái nhìn thấy, vẻ
mặt đó làm nàng chú ý nhiều nhất. Nàng cảm thấy đó là trung tâm bức
tranh và cho rằng lời khen ngợi sẽ làm vui lòng hoạ sĩ. - Ta thấy rõ là
Người thương hại cho Pilat.
Đó cũng lại là một trong vô số nhận xét xác đáng có thể nêu ra đối với bức
tranh và đối với bộ mặt Jesu. Nàng đã nói là Người thương hại cho Pilat.
Bộ mặt của Đấng Cứu Thế phải biểu lộ cả lòng nhân từ cũng như tình
thương, vẻ bình thản siêu phàm, sự đón nhận cái chết và ý thức về sự hão
huyền của lời nói. Hiển nhiên là Pilat có vẻ một viên quan lại, còn Jesu