hiểu cả. Đại loại như: "bỗng nhiên" là một bổ từ trạng thái, Xerioja nhìn bố,
khiếp hãi, và chỉ nghĩ tới một việc: liệu bố có bắt nhắc lại lời ông vừa nói
như một vài lần trước không? ý nghĩ đó làm chú khiếp sợ đến nỗi không
còn hiểu gì. Nhưng bố không bắt chú nhắc lại và chuyển sang học Kinh
Cựu ước. Xerioja kể rất trôi chảy các sự tích nhưng đến khi phải giải thích
ý nghĩa những sự tích đó, chú cứ ngồi im thin thít, mặc dầu có lần đã phải
phạt vì bài đó. Đến đoạn các tộc trưởng trước trận hồng thuỷ, chú không
nói được gì nữa: chú ngắc ngứ, lấy dao gọt bàn, lắc lư trên ghế. Chú chỉ
nhớ có Enôc, còn sống, được đưa lên trời. Trước đây một lát, chú còn nhớ
những tên khác, thế mà bây giờ đã quên tiệt, chủ yếu vì trong toàn bộ kinh
Cựu ước, Enôc là nhân vật chú ưa thích nhất vì trong đầu óc chú việc Enôc
được đưa lên trời gắn liền với chuỗi dài ý nghĩ đã choán hết tâm tư, trong
khi chú đăm đăm nhìn cái dây đeo đồng hồ của bố và khuy áo gi lê tuột một
nửa ra ngoài khuyết.
Xergei không tin hẳn là có cái chết, mà người ta thường nói với chú. Chú
không tin là những người chú yêu và cả bản thân chú có thể chết. Đối với
chú, cái đó hoàn toàn không thể có và không thể hiểu được. Nhưng ai cũng
nói tất cả mọi người đều chết: chú tìm hỏi những người chú tin cậy và họ
đều thừa nhận điều đó; bà vú nuôi cũng bảo thế, mặc dầu miễn cưỡng.
Nhưng nếu Enôc không chết, thế tức là mọi người đều không chết. "Tại sao
mỗi người lại không xứng đáng được lên trời từ lúc còn sống?" Xerioja
thầm nghĩ. Những kẻ độc ác, nói cách khác là những người Xerioja không
thích, có thể chết, nhưng người tốt thì có thể được như Enôc.
- Thế nào, những tộc trưởng khác tên là gì?
- Enôc… Enôc…
- Con nói tên đó rồi, Xerioja, như thế là không tốt. Rất không tốt. Nếu con
không gắng học điều cần thiết hơn cả đối với một tín đồ, - ông bố đứng dậy
và nói, - thì liệu con còn quan tâm đến cái gì nữa kia chứ? Ba không bằng
lòng con và Petr Igantiêvich (tức ông giáo chính) cũng không bằng lòng
con… Ba buộc phải phạt con.
Bố và thầy giáo, cả hai đều bực Xerioja và quả thực, nó học rất kém. Tuy
nhiên, không thể bảo nó là đứa trẻ đần độn. Trái lại, nó còn thông minh hơn