Dai dẳng, ngắc ngoải, thoi thóp, rồi
nạn đói cũng qua.
Buổi chiều không còn rào rạc gió ngoài đồng mùa hạ. Mây trắng lờ đờ từng
tảng vần vũ trong nắng nhạt. Mấy chân lúa ba giăng đã lác đác được gặt.
Lúa một vụ, mùa trên đồng cao, chiêm dưới đồng trũng với vài miếng ba
giăng hiếm hoi. Lúa của nhà ai, nhưng mà thế đã trông thấy sống người rồi.
Tiếng liềm cắt xoèn xoẹt và tiếng cười phảng phất ở đâu. Trẻ con từng đám
ra chân ruộng đã quang nhấc gốc ra tìm cua, bắt chuột.
Những tôi vẫn chưa nguôi cơn hốt hôm xử băn địa chủ Thìn. Tôi là đội phó
phụ trách toà án cho nên cái sợ ấy có lẽ chỉ tôi biết thôi. Không thể biết tại
sao đợt trước tôi lại được thăng chức đội phó. Có le tôi biết làm biên bản và
tính toán. Phải đâu tôi thạo con số mà làm được toà án. Thật tôi cũng
đoánmò. May gặp cái tính hiếu thắng của đội trưởng Cự, đội trưởng nay
nhảy ra làm thay tôi ngay giữa mít tinh xử toà án. Có khi Cự làm luôn, tôi
khỏi phải tìm cớ lờ, cứ ngồi nguyên.
Sang bước chia ruộng đất, lên phương án xong phải ra đồng lãnh đạo cắm
thẻ nhận ruộng. Ôi chao, lại đấu tranh, lại trở lại tính nợ địa chủ, nợ quỵt
công, nợ lừa đảo, nợ tội ác, trăm thứ nợ chẳng biết đằng mù nào. Mà phải
có những con số cụ thể mới khỏi lọt lưới, mới chia ruộng được. Nhưng tôi
thường nghĩ ra những con số tam toạng, số liều. Không thế không xong, mà
thế cũng được. Bởi cả đội không ai biết, mà họp thôn, họp tổ nông hội thì
chẳng ai dám nói khác anh đội - “Thông qua được chứ?”, thế là giơ tay, giơ
tay khắp lượt. Cải cách ruộng đất ở đâu cũng đồng loạt có năm đợt, tôi đã
được đi ba đợt mà tôi ra cánh đồng vẫn như nhìn vào bức vách. Chỉ thuộc
